μαρξισμος-εθνικισμος-διαλεχτικη

[Κοκκινο_Εθνος]

απο το blog: www.laikokinima.blogspot.comΚαταρχήν κάποιος που είναι -στοιχειωδώς έστω- γνώστης του μαρξικού έργου θα διαπιστώσει, έκπληκτως ίσως, πως δεν υφίσταται κάποια ολοκληρωμένη θεωρία του έθνους. Τουλάχιστον στα γραπτά των Μάρξ και Έγκελς δε διαφαίνεται κάτι τέτοιο. Αυτή τη πραγματικότητα διαπίστωσε ο μαρξιστής φιλόσοφος και θεωρητικός Νίκος Πουλατζάς ήδη από πολύ παλιά ενώ ταυτόχρονα "ειρωνευόταν' τους κατ'επίφαση μαρξιστές όταν αγνοούσαν την εθνική πραγματικότητα στις αναλύσεις τους.

Να τι έγραφε:
«πρέπει να συνηθίσουμε σε τούτο το ολοφάνερο γεγονός: Δεν υπάρχει μαρξιστική θεωρία του έθνους. Το να λέμε –παρά τις ζωηρές συζητήσεις πάνω σε τούτο το θέμα μέσα στο εργατικό κίνημα– ότι υπάρχει υποτίμηση από μέρους του μαρξισμού της εθνικής πραγματικότητας είναι ακόμα παρά πολύ μακριά από την αλήθεια».


Οι Μάρξ και Ενγκελς αναφαίρονται βέβαια στα έθνη και στα εθνικά κινήματα αλλά πουθενά δε διαφαίνεται η διάθεση τους να συγκροτήσουν μια συγκροτημένη θεωρία που να αναφαίρεται σε αυτά. Οι επί μέρους προσεγγίσεις τους και στάση τους, έχουν να κάνουν κάθε φορά με τις ιδιαίτερες συνθήκες που επικρατούν,τους ιδιαίτερους συσχετιμούς δυνάμεων που υπάρχουν, έτσι και υπό αυτή την έννοια διαμορφώνουν μια ανάλογη αντίστοιχη θέση.


Δέχονται όμως την ύπαρξή τους, μιλούν ακόμα και για "εθνικό αίσθημα" και αυτό που σαφέστατα βέβαια κάνουν, είναι η σύνδεση μεταξύ της δημιουργίας των "εθνων-κρατών" με την ανάπτυξη του καπιταλισμου.

Η μοναδική προσπάθεια που έχουμε μέχρι τα σήμερα από πλευράς μαρξιστικού κινήματος σχετικά με τη διατύπωση μιας τέτοιας θεωρίας δεν είναι, παρά αυτή του Στάλιν και ορισμένες βέβαια πρακτικές κυρίως προσπάθειες του Μάο Τσε Τούγκ αλλά και γενικότερα διάφορων εθνικοαπελευθερωτικών κινημάτων που συνδέθηκαν με τον κομμουνισμό ή την αριστερά σε διάφορες και ποικίλες εκδοχές της.

Αυτό που είναι αδιαμφισβήτητο, είναι η διαρκής και μεταλασσόμενη σχέση που υφίσταται, πότε έντονα(βλέπε περιόδους εθνικοαπελευθερωτικών κινημάτων) πότε σε ύφεση(βλέπε αστικές δημοκρατίες και ανεπτυγμένο καπιταλισμό) μεταξύ του εθνικού αγώνα και της ταξικής πάλης.

Από τη μία η ταξική πάλη, διεξάγεται μέσα στα πλαίσια-όρια του έθνους και από την άλλη το σύγχρονο έθνος-κράτος και η τελική μορφή του είναι πολλές φορές αποτέλεσμα συγκρούσεων και "εμφυλίων" (εμφύλιος με την έννοια της κορύφωσης των ταξικών συγκρούσεων) .Υπό αυτήν την έννοια η ανάπτυξη των εθνικισμών υπακούει σε κοινωνικούς όρους, δηλαδή σε όρους ταξικών συσχετισμών.

Το ελληνικό έθνος κράτος είναι αποτέλεσμα και αυτό εμφυλίων και συγκρούσεων στο εσωτερικό του που πότε πήραν τη μορφή εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα(ενάντια στην οθωμανική αυτοκρατορία για παράδειγμα), πότε απέκτησαν το περιεχόμενο της ταξικής πάλης(διχασμός-εμφύλιος).Βέβαια ο χαρακτήρας του ελληνικού έθνους-κράτους διαμορφώθηκε ιστορικά και από έναν άλλο παράγοντα τον οποίο ωφείλουμε να μήν παραγνωρίζουμε: τις έξωθεν επεμβάσεις.

Για να κατανοήσουμε τη "διαπλοκή" μεταξύ του εθνικού αγώνα και της ταξικής πάλης ωφείλουμε να βυθιστούμε για άλλη μια φορά στη διαλεχτική, στην ενότητα και σύγκρουση των αντιθέτων.
Από τη μεριά της η αστική φιλελεύθερη σκέψη είναι αντι-διαλεχτική για αυτό και δε δύναται να κατανοήσει τη σχέση αυτή.Η αστική λογική δεν είναι διαλεκτική. Έτσι, είτε μόνο ενότητα βλέπει (έθνος) και ξορκίζει την ταξική πάλη, είτε, στην «προοδευτική» εκδοχή της, μόνο αντίθεση (ταξική πάλη). Δεν μπορεί να κατανοήσει, να συλλάβει τη δυναμική «ενότητα και πάλη των αντιθέτων». Ο Λεφέβρ το τοποθετεί θαυμάσια:

«Οι τάξεις που πολώνονται, με την πάλη και τη σύγκρουση, δεν παύουν να συγκροτούν μια ενότητα. Η ενότητα αυτή παίρνει ένα όνομα (η “κοινωνία”), ένα ιδιαίτερο όνομα (το έθνος), ή μια ειδική ονομασία (καταμερισμός των συμπληρωματικών εργασιών στις μονάδες παραγωγής. Οι συγκρούσεις μάς επιτρέπουν να δώσουμε έμφαση στην ενότητα. Αντίστοιχα, μόλις έχουμε υπογραμμίσει την ενότητα, πρέπει να φωτίσουμε τη συγκρουσιακή ουσία

Καί είναι μέσα σε αυτό το πλαίσιο που ο Μάρξ στο κομμουνιστικό μανιφέστο διακυρήσει:«η πάλη του προλεταριάτου ενάντια στην αστική τάξη, αν όχι στο περιεχόμενο, στη μορφή είναι καταρχήν εθνική. Φυσικά, το προλεταριάτο κάθε χώρας πρέπει να ξεμπερδέψει πριν απ’ όλα με τη δική του αστική τάξη».

Από αυτή την αδυναμία της αστικής σκέψης να προσεγγίσει τα πράγματα διαλεκτικά, έχει προκύψει και ο διαχωρισμός που ασπάζονται και ορισμένοι μαρξιστές που λειτουργούν όμως αντι-διαλεχτικά στην ουσία,
μεταξύ εθνικισμού και διεθνισμού.

Να πως το τοποθετεί ο Χόμπσον:«Ο εθνικισμός είναι η ευθεία πλατιά λεωφόρος προς το διεθνισμό, κι αν εκδηλώσει μια παρέκκλιση, τότε μπορούμε με το δίκιο μας να υποψιαστούμε μια παραμόρφωση της φύσης του και των καθηκόντων του. Μια τέτοια παραμόρφωση αποτελεί ο ιμπεριαλισμός, στην οποία τα έθνη περνώντας τα όρια μιας ανώδυνης αφομοίωσης μετατρέπουν την υγιή παρορμητική άμιλλα των διαφόρων εθνικών τύπων σε ληστρική πάλη συναγωνιζόμενων αυτοκρατοριών».
.

Οχι μόνο ο εθνικισμός είναι η λεοφόρος που οδηγεί στον διεθνισμό αλλά συμβαίνει και το αντίστροφο λέμε εμείς. Για να είναι κάποιος διεθνιστής και να έχει συνείδηση των εθνών-πέρα του ότι πρέπει πρώτα να πιστέυει σε αυτά αλλίως θα λεγόταν κοσμοπολίτης- πρέπει πρώτα να έχει συνείδηση του δικού του έθνους.

Το σπάσιμο της σχέσης μεταξύ ταξικής πάλης και εθνικού αγώνα ανήκει στον ξένο προς το μαρξισμό δυιστικό και μανιχαιστικό τρόπο σκέψης που καμία σχέση δεν έχει με τη διαλεχτική. Και όσοι μαρξιστές υποκύπτουν σε αυτό το σφάλμα λειτουργούν αντι-μαρξιστικά, διότι εμπνέονται από μια θετικιστική και φιλελευθερη παράδοση η οποία βέβαια δεν είναι μαρξιστική.


Ανάλογη ως προς την ουσία είναι και η συζήτηση που είχε ανοίξει την εποχή του Εγκελς σχετικά με τον "κομμουνισμό" και τον "εγωισμό" τα οποία αναφέρονται σε κατηγορίες εντελώς "αντίθετες μεταξύ τους. θΜε μια πρώτη επιπόλαια ματιά θα υποστήριζε κανείς ότι ένας εγωιστής δεν μπορεί να είναι κομμουνιστής – μια κι ο δεύτερος βάζει τη συλλογικότητα πάνω από το άτομο, από το Εγώ.

Πάνω σε αυτό ακριβώς, ο Έγκελς, στην αντιπαράθεση του με τον Μάξ Στίρνερ έγραψε:Αυτός ο εγωισμός ο τόσο παράλογος και συνάμα τόσο συνειδητός, έφτασε σε τέτοιο σημείο παροξυσμού που δεν μπορεί πια να διατηρήσει για πολύ τον στενά ατομικιστικό χαρακτήρα του: Πρέπει αμέσως να μεταμορφωθεί σε κομμουνισμό. Πρώτον, ακόμη κι ένα παιδί μπορεί να δείξει στον Στ[ίρνερ] ότι οι εγωιστές άνθρωποί του πρέπει, εξαιτίας ακριβώς του εγωισμού τους, να γίνουν αναγκαστικά κομμουνιστές. Να τι πρέπει να αντιπαρατάξουμε στον άνθρωπό μας! Δεύτερον, πρέπει να του πούμε ότι η ανθρώπινη καρδιά μέσα στον εγωισμό της ευθύς εξαρχής και αυτόματα αδιαφορεί για το ατομικό της συμφέρον κι ότι ο ίδιος οδηγείται έτσι στα συμπεράσματα που μάχεται ... είμαστε κομμουνιστές και για λόγους εγωιστικούς και εξαιτίας του εγωισμού μας θέλουμε να είμαστε άνθρωποι κι όχι απλά άτομα».

Όταν στέκει κάνεις ανίκανος να κάνει την ακόμα και για ένα παιδί απλή διάκριση μεταξύ εθνικισμού και ιμπεριαλισμού και ελαφρά τη καρδία τα ταυτίζει, όταν από την άλλη ταυτίζει αυθαίρεται τον μαρξιστικό διεθνισμό με τον φιλελεύθερο κοσμοπολιτισμό, όταν κανείς, δε μπορεί να καταλάβει τη διαφορά, για να δώσουμε και ένα παράδειγμα, μεταξύ του εθνικισμού των παλαιστινίων και το αίσθημά τους για μιά λεύτερη πατρίδα και ταυτίζει αυτό το πράγμα με τον ιμπεριαλισμό των ΗΠΑ, Ε ΤΌΤΕ ΑΥΤΟΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΜΑΡΞΙΣΤΗΣ.


Τη σχέση μεταξύ εθνικής και κοινωνικής απεύθέρωσης την εξέφρασε θαυμάσια ο ΜΑΟ ΤΣΕ ΤΟΥΓΚ με το θαυμάσιο σύνθημά του:«Τα κράτη θέλουν ανεξαρτησία, τα έθνη απελευθέρωση και οι λαοί επανάσταση»


Αν δέχεσαι το δικαίωμα τον παλαιστινίων για το "αστικο-δημοκρατικό" δικαιωμά τους, της δημιουργίας δηλαδή δικού τους ανεξάρτητου κράτους, δε μπορεί να το αρνείσαι για τη περίπτωση της Κύπρου που βρίσκεται υπό κατοχή, και όταν συμπαραστέκεσαι στη Σερβία τη περιόδο των βομβαρδισμών από τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό,πρέπει να κάνεις το ίδιο και για τη περίπτωση της δικιά σου χώρας όταν αυτή πλήτεται και ελέγχεται σε όλα τα επίπεδα,οικονομικό,πολιτιστικό,πολιτικό.Και δε μπορείς να βλέπεις λακέδες και μόνον της αστικής τάξης και των αφεντικών, στους χώρους που υπό τις παρούσες συνθήκες της καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης μάχονται για να υπερασπισθουν τη πολιτική και πολιτιστική αυτοτέλεια της πατρίδας τους.(δεν μιλάμε για την υπεράσπιση του καπιταλισμόυ και της αστικής δημοκρατίας βέβαια αλλά για τη σύνδεση αυτού του αγώνα με τη ταξική πάλη κάθε φορά.

Ειδικά στην Ελλάδα που υπήρξε για πολλά χρόνια χώρα του περιφεριακού καπιταλισμού και υπήρξε θύμα του ιμπεριαλισμού σε όλες του τις μορφές η σχέση αυτή αποτυπώθηκε με σχεδόν κρυστάλλινο τρόπο.Η νεοταξίτικη προσπάθεια ορισμένων "αριστερών" που στις μέρες μας προσπαθούν να αποεθνικοποιήσουν το αίτημα για κοινωνική απελευθέρωση ανάγεται στη προσπάθεια του ιμπεριαλισμού να χτυπήσει τη ταξική συνείδηση του λαόυ χτυπώντας του το εθνικό του φρόνημα αλλά και το αντίστροφο.

Ο αστός διαννοούμενος Αγγελος Τερζάκης παρεμηνέυοντας για κάποια στιγμή τον μαρξισμό αλλά αντιλαμβανόμενος την αληθινή φύση του κεφαλαίου αποτύπωσε αυτή τη πραγματικότητα κάπως έτσι:«Μας είχε τρομάξει τότε η Γ’ Διεθνής με τα συνθήματά της. Αγανακτούσαμε ακούγοντας να μας καλούν να γίνουμε αρνησιπάτριδες. Το βρήκαμε από το μεγάλο κεφάλαιο κι από τις χώρες που το εκφράζουν. Αυτές έχουν καταπιαστεί σήμερα να μας κάνουν να αλλαξοπιστήσουμε. Αντικρύζουν την υφήλιο, και ιδιαίτερα τους “συμμάχους” τους, σαν αγορά, τόπους για επενδύσεις, οικονομικές διεξόδους, γιατί όχι και αποικίες νεομακιαβελικού τύπου ... Κι έτσι έχουμε το εξωφρενικό παράδοξο να υπονομεύονται οι πατρίδες όχι πια από το μαρξικό διεθνισμό, όπως είχαμε φοβηθεί έναν καιρό, αλλά από την αντίθετη παράταξη».


Αυτή η πραγματικότητα αποτυπώνεται στις μέρες μας και με μιαν ακόμα,
'περίεργη" ίσως σύμπλευση μεταξύ κάποιων νεόκοπων αριστερών και σκληρών νεοφιλελευθερων.Αυτοί οι νεόκοποι αριστεροί αβασάνιστα αποδέχονται ολόκληρη τη πολεμική που εκτοξεύει το νεοφιλευθερο στρατόπεδο ενάντια στα έθνη και τις πατρίδες και που προσπαθούν να μας πείσουν ότι πρόκειται για τεχνητά κατασκευάσματα.Η τέτοια τάυτιση αλλά και ο πυρήνας των ιδεών αυτών, εκπορέυεται από τον έναν και μοναδικό σκοπό αλλά και στρατηγική του χρημαστικού κεφαλαίου:τη πολυεθνική δικτατορία για να σωθεί ο καπιταλισμός.

Τον δρόμο που χάραξαν οι πολυεθνικές για τη συντριβή της εθνικής συνείδησης,άρα και της ταξικής συνείδησης, ακολουθούν τυφλά στις μέρες μας και κάποιοι που από ΚΟΚΚΙΝΟΙ γίναν ΡΟΖ:κοινώς ξέβαψαν!

[Ροβεσπιέρος]

Εξαιρετικό το κείμενο!!!

Το ΡΕΣΑΛΤΟ από την αρχή επιχειρεί την ανάλυση του ζητήματος. Ήδη υπάρχει αναρτημένο και στο σάιτ παρόμοιο άρθρο.
Αναδημοσιεύω απόσπασμα από το τρίτο τεύχος του περιοδικού για τη σχέση εθνικού-διεθνικού


Εθνικό ή διεθνικό;

Οι κοσμοπολίτες «αριστεροί» συγχέουν το διεθνισμό (όχι χωρίς ιδεολογική και πολιτική ιδιοτέλεια) με την κατηγορηματική άρνηση του εθνικού ζητήματος. Οι πολιτικά αφελείς παρασύρονται από το κουδούνισμα των λέξεων και με μια θεοκρατική προσήλωση υποκλίνονται στη λέξη «διεθνισμός» αφορίζοντας το «σκιάχτρο» του «εθνικού». Η τυπική αυτή αντιπαράθεση διεθνικού-εθνικού δεν βγάζει πουθενά. Και αν είναι να αποφασίσουμε πάνω σε μια τυπική αντιπαράθεση φράσεων όλοι οι αριστεροί είναι με το διεθνισμό. Για έναν επαναστάτη κομμουνιστή (που ασφαλώς γνωρίζει ότι ο σοσιαλισμός έχει διεθνή διάσταση και όχι εθνική) η τυπική αντιπαράθεση των ζητημάτων είναι μέγα πολιτικό λάθος. Οι επαναστάτες διεθνιστές και όχι οι κοσμοπολίτες διεθνιστές γνωρίζουν ότι ο διεθνισμός προϋποθέτει τη σχέση ανάμεσα σε διά-φορα έθνη και όχι την άρνηση της εθνικής ταυτότητας.
Η αντιπαράταξη του εθνικού με το διεθνικό είναι ένα απλουστευτικό, αντιδιαλεκτικό και ανιστόρητο σχήμα. Η πάλη των τάξεων μέσα στον καπιταλισμό προϋποθέτει την ύπαρξη της εθνικής ταυτότητας. Γι αυτό οι κλασικοί του μαρξισμού (από τον Μαρξ έως τον Λένιν και Τρότσκι) είχαν προσδιορίσει ότι η πάλη των τάξεων ξεκινάει σε εθνικό επίπεδο και ότι ο στρατηγικός ορίζοντάς της ήταν η κατάκτηση της πολιτικής εξουσίας σε εθνικό επίπεδο. Φυσικά δεν έμειναν εκεί. Όριζαν ότι η εθνική διάσταση της πάλης για την εξουσία συνδέεται με την περιφερειακή και παγκόσμια διάσταση του προβλήματος. Για τους κλασικούς του μαρξισμού ανάμεσα στο εθνικό και διεθνικό υπάρχει μια διαλεκτική σχέση και όχι αντιπαράταξη..
Οι σημερινοί όμως «αριστεροί διεθνιστές» (ξεφτιλίζουν και την έννοια του διεθνισμού) γνωρίζουν από διαλεκτική όσο ένα τυφλός από χρώματα. Δεν θέλουν όμως να διδαχτούν και από την ιστορία. Και η ιστορία διδάσκει: οι «εθνικοί» πόλεμοι, οι διαιρέσεις και τα αιματοκυλίσματα των λαών δεν συνιστούν το αναπόφευκτο και θλιβερό επακόλουθο της αναγνώρισης του εθνικού ζητήματος, αλλά ακριβώς το αντίθετο, είναι ο καρπός της άρνησης και της ένοχης και της χυδαίας υποτίμησης του ίδιου του εθνικού ζητήματος.
Το εθνικό με το διεθνικό είναι δύο συστατικά του επαναστατικού κινήματος που δεν αντιπαρατίθενται, όπως ακριβώς δεν αντιπαρατίθεται η μεταρρύθμιση στην επανάσταση. Για τους επαναστάτες κομμουνιστές ο πρακτικός αγώνας για κοινωνικές μεταρρυθμίσεις, για τη βελτίωση της θέσης του εργαζόμενου λαού και μέσα στα πλαίσια ακόμα του σημερινού καθεστώτος, για δημοκρατικούς θεσμούς, αποτελεί το μοναδικό δρόμο «χειραγώγησης» της ταξικής πάλης και επίτευξης του τελικού σκοπού, που είναι η κατάκτηση της πολιτικής εξουσίας από το προλεταριάτο και η κατάργηση της καπιταλιστικής εξουσίας.
Το ίδιο, ο αγώνας σε εθνικό επίπεδο (που συμπεριλαμβάνει και την υπεράσπιση της εθνικής υπόστασης, των εθνικών ελευθεριών και της ιστορίας ενός λαού) είναι το μέσο για την επίτευξη του διεθνισμού. Εθνικό και διεθνικό συνδέονται με έναν άρρηκτο δεσμό. Το ζήτημα λοιπόν δεν είναι η αντιπαράταξη του εθνικού με το διεθνικό, αλλά αν το εθνικό θα έχει προλεταριακό χαρακτήρα ή μικροαστικό. Αν δηλαδή η εθνική διάσταση της πάλης θα συνδέεται με τη σοσιαλιστική επανάσταση και τη διεθνή διάσταση ή θα περιορίζεται στα εθνικά πλαίσια και στις εθνικές ουτοπίες. Η τυπική αντιπαράθεση μας οδηγεί σε ένα από τα παρακάτω δύο πολιτικά σφάλματα:
Πρώτο: Να εγκαταλείψουμε τον τελικό, ταξικό, ιστορικό στόχο και το εθνικό από μέσο να το μετατρέψουμε σε υπέρτατο σκοπό, το ίδιο όπως οι ρεφορμιστές αναγάγουν τις μεταρρυθμίσεις σε υπέρτατο σκοπό.
Δεύτερο: Να εγκαταλείψουμε κάθε αγώνα στα εθνικά ζητήματα και στο όνομα ενός αφηρημένου «διεθνισμού» να τα στιγματίζουμε ως «εθνικισμό» κλπ. Αυτό δηλαδή που κάνουν οι κοσμοπολίτες «αριστεροί» και οι διεθνιστικές σέχτες. Αυτό όμως θέλει και η Νέα Τάξη, ακριβώς γιατί αυτός ο «διεθνισμός» χρησιμοποιείται σαν άλλοθι για παθητικότητα, παραίτηση, ακόμα και προσαρμογή στις επιταγές της «Νέας Εποχής». Αυτός ο «διεθνισμός» είναι ο διεθνισμός του χρηματιστηριακού κεφαλαίου, δηλαδή ο κοσμοπολιτισμός που συνίσταται στην εκμηδένιση και πολτοποίηση της ιστορίας και του πολιτισμού, στην επιβολή μιας «ενιαίας ταυτότητας» και μιας «ενιαίας σκέψης».
Οι «χρήσιμοι ηλίθιοι» της «Νέας Εποχής» αυτό ακριβώς κάνουν. Ταυτίζουν τον κοσμοπολιτισμό με το διεθνισμό. Ο κοσμοπολιτισμός, όμως, ως ιδεολογία του διεθνούς χρηματιστηριακού κεφαλαίου, δεν αποτελεί μόνο την άρνηση και το μεγαλύτερο εχθρό της εθνικής οντότητας, αλλά και του διεθνισμού, ο οποίος απορρέει από την ανάγκη συμφιλίωσης και αλληλεγγύης των λαών, στη βάση της βουλητικής αυτενέργειας και του σεβασμού της εθνικής ταυτότητας. Ποτέ ο διεθνισμός δεν αρνήθηκε τα εθνικά ζητήματα και την εθνική ταυτότητα.
Αντίθετα, είναι ο ιμπεριαλιστικός κοσμοπολιτισμός (μιλιταριστικός εθνικισμός στο παρελθόν, πλανητικός μιλιταρισμός σήμερα) που περιφρονεί τα εθνικά ζητήματα και προκαλεί τους «εθνικούς πολέμους».
Σήμερα η κοσμοπολίτικη «Αριστερά», στο όνομα του αντιεθνικισμού όχι μόνο δεν διακρίνει τον πλανητικό μιλιταριστικό εθνικισμό, αλλά του παρέχει και ισχυρό ιδεολογικό άλλοθι. Γι αυτό είναι καταδικασμένη με αφανισμό…
_________________
«Οι Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης μέσα
σε καπιταλιστικό καθεστώς, είτε είναι απραγματοποίητες,
είτε είναι αντιδραστικές»(Λένιν)