Ο Λαλιώτης, το ψωμάκι, η πλατεία Βάθης και η μαμζέλ Ρουαγιάλ

[Ουζερί: Ο Μπελαμής]

Ο Κώστας Λαλιώτης, το ψωμάκι, η πλατεία Βάθης και η μαμαζέλ Ρουαγιάλ.

(Κεφαλαιοποιώντας τον θάνατο και μάλιστα επιλεκτικά - Με αφορμή το θάνατο του Νιγηριανού μικροπωλητή)



Με τον καθημερινό αποκλεισμό που υφίσταται η λογική μας, έχουν απομείνει -όσο κι αν δείχνει γλαφυρό και για να μιλήσουμε εντελώς ρεαλιστικά- δύο τρόποι προσέγγισης των πραγμάτων στην πολιτική σκέψη. Η προσέγγιση από την οδό Λυκαβηττού, στο δεξί πεζοδρόμιο καθώς μπαίνουμε από Ακαδημίας, αφενός, και η προσέγγιση από την αρχή της Λιοσίων, στο πλακόστρωτο της Μαιζώνος, ακριβώς πίσω από την πλατεία Βάθη (αφετέρου). Το ίδιο πράγμα, τώρα λίγο πιο σύνθετα: Υπάρχει η ιδεολογική –με την «πλατιά» έννοια του όρου- επιλογή να περιοδεύεις επιτυχημένα τον θαυμαστό κόσμο της Αριστεράς και της Προόδου και αποσυρόμενος να σε ρωτούν «αν σταματούν εδώ οι φιλοδοξίες σας ή αν κάποια στιγμή θα σας δούμε και στην Προεδρεία της Δημοκρατίας». Αυτή είναι η μία περίπτωση. Και υπάρχει από την άλλη η καταναγκαστική συμβίωση με τον κόσμο του περιθωρίου (πούρο προλεταριάτο), μια μορφή καταδίκης θα λέγαμε – κακά τα ψέμματα- δεδομένου ότι τις περισσότερες φορές δεν εξασφαλίζει ούτε την διαμόρφωση μιας πρακτικής ταξικής συνείδησης, απεναντίας ενέχει τον κίνδυνο υιοθέτησης μιας συντηρητικότερης μελλοντικά νοοτροπίας, αυτό που συνοψίζεται στο συνηθισμένο «η ζωή είναι αδυσώπητη αλλά χάρη στη σκληρή δουλειά μπόρεσα και γλίτωσα, εγώ, από εκείνο το βούρκο…». Συνεπώς και στη δεύτερη περίπτωση δεν αποκλείεται η ίδια κατάληξη, ένα σικ γεύμα στις παρυφές του Κολωνακίου, ενδεχομένως και αυτό σε «αυστηρά τακτική βάση», όπως διαβεβαιώνει και ο παρακείμενος ψιλικατζής όταν τον ρωτήσεις κεραυνοβολημένος, μην πιστεύοντας στα μάτια σου -και στις τραγικές επαληθεύσεις. Όμως η οπτική που παρέχεται στην περίπτωση του «καταναγκαστικού συγχρωτισμού», συγκεκριμένα η οπτική από την πλατεία Βάθης, τις φορές που θα αξιοποιηθεί, όσο λαϊκιστικό και αν ακούγεται για τους αριστερούς πολυτελείας, είναι απαράμιλλη.

Το φθινόπωρο του 2003 εξακολουθούσε να δουλεύει στην γωνία Μαιζώνος και Μάγερ μια κοπέλα που απ’ όσο θυμάμαι ήταν ή Βουλγάρα ή Ελληνίδα. Αντικειμενικά ήταν η πιο εμφανίσιμη αν και η σύγκριση μοιραία γινόταν με τα άλλα κορίτσια που σε αντίθεση με αυτήν ήταν χρήστριες και εντελώς εξαθλιωμένες. Η πελατεία της ήταν ελαφρώς καλλίτερη από των υπολοίπων κοριτσιών ή για να το πούμε ωμότερα δεν την πλήρωναν αποκλειστικά οι γεροσαλιάρηδες που γνωρίζουν ότι μπροστά στον νταλκά για μαστούρα ενδίδεις άνετα στις παρακλήσεις τους να «πάς» και χωρίς την παραμικρή προφύλαξη. Κάποια στιγμή την κοπέλα αυτή την «καψουρεύτηκε» -όπως συνηθίζει να λέει ο βαθύτατα ξενοφοβικός λαουτζίκος- ένας Νιγηριανός λαθρομετανάστης, παντρεμένος, με την οικογένειά του όμως εκτός Ελλάδας. Πολύ σύντομα στον κύκλο του Νιγηριανού προέκυψε το πρόβλημα ανάληψης του άχαρου εκείνου ρόλου να ειδοποιήσεις μία γυναίκα, από πολύ μακριά, ότι ο άντρας της και πατέρας των παιδιών της δεν ζούσε πια. Τον είχαν ένα βράδυ οι νταβατζήδες ξαπλώσει αναίσθητο με χτυπήματα και μετά εύκολα του έλιωσαν το κεφάλι πετώντας του πλίνθους από αυτούς που οι εργάτες είχαν αραδιασμένους για να συνεχίσουν το άλλο πρωί την πλακόστρωση της Μαιζώνος. Η πλακόστρωση δεν διασχίζει την Μάγερ, σταματά εκεί στην διασταύρωση που συνήθως διαθέτουν όλοι «οι λεροί, ασήμαντοι δρόμοι με τα μεγάλα, λαμπρά ονόματά τους…» (άλλη μια έντεχνη ειρωνεία της τύχης). Τις επόμενες μέρες, όσο κι αν προσπάθησα να είμαι συνεπής στα δελτία ειδήσεων, από την απλή περιέργεια να διαπιστώσω την «εμβέλεια κάλυψης» των γεγονότων που η τεχνολογία χαρίζει στα μέσα ενημέρωσης, δεν άκουσα το παραμικρό κιχ. Ταυτόχρονα δεν αναρτήθηκε τίποτα πέριξ της περιοχής που να καταδικάζει το γεγονός ή να βροντοφωνάζει αλληλεγγύη. Ποιος Θανάσης; Αν και άσχετος περί τα αντιρατσιστικά, υποθέτω ότι για να αφήνει κανείς ανεκμετάλλευτη μια τέτοια ευκαιρία την στιγμή που μπορεί να κάνει λόγο για έλληνα νταβατζή δολοφόνο ή περουβιανό νταβατζή με προπάππου όμως Μυτιληνιό ή κάτι τέτοιο τέλος πάντων, σημαίνει ότι έχει σοβαρούς λόγους να αποφύγει μια τόσο μακροσκελή αντιρατσιστική αιτιολόγηση. Παρ’ όλο που, σημειωτέον, θα μπορούσε μέχρι και μπάτσοι να ενταχτούν στην ιστορία καθώς εκεί ακριβώς στην γωνία, την γωνία του «Εθνικού Ωδείου» (Ιδρυτής Μ. Καλομοίρης, λέει μια ταμπέλα) συχνά στάθμευε εκείνη την εποχή ένα τζιπ NISSAN της ΕΛ.ΑΣ. για το θεαθήναι, θα πουν οι κακόβουλοι.

Χωρίς ν’ αλλάζω θέμα, η πρώτη σοβαρή, έντυπη κριτική για το «ΡΕΣΑΛΤΟ» έγινε από έναν νεαρό δημοσιογράφο της «ΕΠΟΧΗΣ» και άρχιζε με αυτή την τετριμμένη μέθοδο που βάζοντας για αρχή κάποιο απόφθεγμα ή γνωστό ρητό ξελασπώνεις από το να κάτσεις να βρείς μια εισαγωγή της προκοπής. Άρχιζε με το γνωστό: «Το θέμα είναι τώρα τι λες». Αν παραφράσεις, «Το θέμα είναι τώρα πώς βγάζεις το ψωμί σου», σου προκύπτει ένα πιο ευαίσθητο εργαλείο αναζήτησης της αλήθειας. Άλλος το βγάζει πουλώντας πρέζα. Άλλη πουλάει το κορμί της. Άλλος της πουλάει προστασία. Άλλος περιπολεί αλλά όλως τυχαίως δεν βλέπει τίποτις και ποτές. Άλλος γράφει ψύχραιμες αναλύσεις στα ΝΕΑ ή στην Ελευθεροτυπία. Δεν είναι ντροπή. Καμία δουλειά δεν είναι ντροπή. Ακόμη και οι παρεξηγημένοι εργολάβοι κηδειών επιτελούν έργο φιλάνθρωπο και σημαντικό για την δημόσια υγιεινή. Μοιραία λοιπόν μέχρι και ο θάνατος είναι ταυτόχρονα και Κέρδος. Και επειδή στο στάδιο που ακολουθεί την αναπτυξιακή φάση του καπιταλισμού τα πάντα κεφαλαιοποιούνται, η Κεφαλαιοποίηση του Θανάτου αποτελεί ίσως το τελικό στάδιο εξέλιξης και συνακόλουθα την απαρχή της παρακμής της τωρινής οικονομικοκοινωνικής κατάστασης.

Η Γαλλία, σαν πιο εξελιγμένη από την Ελλάδα καπιταλιστικά, είχε τις περισσότερες πιθανότητες, μαζί με άλλες χώρες στο δυτικό ημισφαίριο, να γνωρίσει πρώτη το φαινόμενο μιας τέτοιας Κεφαλαιοποίησης. Επί δεκαετίες η γαλλική βιομηχανία μαστίζεται από αυτή την καταραμένη στενότητα που επιβάλλει την απόλυση μερικών υπαλλήλων, για το καλό όλων μας. Από κει που είναι να κλείσει οριστικά ένα εργοστάσιο και να πεινάσουν όλοι, τουλάχιστον να πεινάσουν οι μισοί, ίσως και «οι πιο τεμπέληδες». Βέβαια, από «ατυχείς» συγκυρίες, το εργοστάσιο πάντοτε στο τέλος κλείνει και όλοι πάνε στο διάολο. Στη Γαλλία έχουν πάει στο διάολο εκατοντάδες χιλιάδες εργάτες, είτε βιομηχανίας, είτε βιοτεχνίας, είτε υπάλληλοι εταιρειών, γραφείων, καταστημάτων. Μάλιστα, με αφορμή ένα πραγματικό περιστατικό οικογένειας που για να γλιτώσει από την πλήρη ανέχεια αναγκάστηκε να κρύβει στο σπίτι της το πτώμα της γιαγιάς για να μην χάσει τον τελευταίο οικονομικό πόρο, την σύνταξή της, στην Γαλλία πάντα, μπορούμε να εικάσουμε, τελείως ανορθολογικά και αντιφιλελεύθερα αλλά πάντως να εικάσουμε, ότι είναι πολύ πιθανόν και θάνατοι από ασιτία να έχουν συμβεί και να περνάνε στο ντούκου, τόσο αθόρυβα όπως εδώ ο θάνατος στην Πάτρα(; ), αν θυμάμαι καλά, ενός παιδιού (παιδιών; ) από πείνα (αβιταμίνωση) πριν πέντε-έξι χρόνια (όσοι θυμούνται ας επιβεβαιώσουν, μια πολύ «αμυδρή» είδηση που καταπνίχτηκε, πέρασε απαρατήρητη στο επίπεδο σχεδόν της φημολογίας για να αποφευχθεί η αγανάκτηση και των τελευταίων συνειδήσεων). Πρέπει, για να αναδείξουμε το δράμα των γάλλων εργαζομένων, να ανακαλυφθεί οπωσδήποτε ανθρώπινο πτώμα, από ασιτία. Και όχι ένα αλλά τουλάχιστον δύο. Όσοι και οι νεκροί μετανάστες στην καταδίωξη στο παρισινό μετρό. Μονάχα τότε το δράμα της γαλλικής εργατικής τάξης (το οδυνηρό σύνολο) αποκτά μια κάποια πιθανότητα να αναδειχθεί δίπλα στο δράμα των μεταναστών (το βολικό μερικό). Γιατί με τόσα εκατομμύρια ανέργων και απολυμένων και με την γαλλική αστυνομία, μία από την χειρότερη της Ευρώπης στον τομέα καταστολής διαδηλώσεων (αν σε χτυπήσουν σε σακατεύουν για πάντα) και οι γάλλοι «αντιεξουσιαστές» μας δεν συγκινήθηκαν ΠΟΤΕ ώστε να κάνουν το ΕΝΑ ΔΕΚΑΤΟ, έστω, απ’ ό,τι έκαναν στα περσινά επεισόδια. Θα μπορούσε κανείς στην έσχατη περίπτωση να δικαιολογήσει την επιλεκτική ευαισθησία τους με το γεγονός πως δεν αδιαφορούσαν αλλά καραδοκούσαν να χτυπήσουν το Σύστημα με την κατάλληλη ευκαιρία και η καλλίτερη δεν θα μπορούσε να είναι παρά μια γενικευμένη, ανεξέλεγκτη αναταραχή όπως αυτή που θα ξεκινούσε ή θα μπορούσε να ξεκινήσει από τα πολυπληθή γκέτο λόγω μιας όχι «εργατικής» αλλά φυλετικής, εν ανάγκη, αφορμής. Όμως αυτό είναι ένα ψέμα. Γιατί ακόμη και αν οι ταραχές άρχισαν αυθόρμητα από κοινότητες αποκλεισμένων μεταναστών (και θα υπήρχε κάθε λόγος να ξεκινήσει κάτι τέτοιο, οπότε μπορούμε να το πιστέψουμε) η εξέγερση το συντομότερο δυνατό έχασε πλήρως τον ταξικό της χαρακτήρα, αν τον είχε ποτέ, και εκφυλίστηκε σε μια σύγκρουση ενδοπρολεταριακή, και μάλιστα φυλετική, δηλαδή αισχρής μορφής. Κατευθύνθηκε πολύ σύντομα ενάντια στην πλάτη των «καθαρά γάλλων» εργατών και στις «μικροαστικές» περιουσίες τους. Με την κυβέρνηση προς το τέλος της θητείας της, οι αντίστοιχοι «εκσυγχρονιστές» της Σεγκολέν που ονειρεύονταν επάνοδο ή τέλος πάντων ενίσχυση, εκμεταλλεύτηκαν στο ακέραιο τα επεισόδια προσπαθώντας να βγουν κερδισμένοι, σαν «φιλομεταναστευτικοί» και «αντισυστημικοί». Επένδυσαν στα γεγονότα. Κεφαλαιοποίησαν το Θάνατο. Από ‘δώ και μπρος, οι μελλοντικοί νεκροί, τουλάχιστον από την πλευρά των «αποβρασμάτων», πριν πεθάνουν θα φιλοτιμούνταν να ψηφίσουν ή να έχουν αυταπάτες για τον γαλλικό «εκσυγχρονισμό». Ο Σαρκοζύ ή ο Σιράκ είναι ο μοναδικός κακός στην όλη υπόθεση, με πανομοιότυπο σχεδόν τρόπο όπως κακός είναι ο Μπούς και καλός ο Κλίντον, όπως του φόρουμ τα εννιάμερα τάχαμου για το Ιράκ αλλά μιλιά για τους βομβαρδισμούς στη Σερβία, «Βουλγαράκη και Καραμανλή go home» αλλά μόκο για Γιωργάκη, Χρυσοχοΐδη, Σημίτη. Ξαφνικά, τα αστυνομικά τμήματα της Ελλάδας, από τις εκλογές του 2004 και μετά θυμήθηκαν να μοιράζουν σφαλιάρες. Αντιθέτως ο αντιτρομοκρατικός Χρυσοχοΐδης τα είχε «σούζα». Σοσιαλιστής γαρ.

Υπάρχουν συνεπώς και δυό λογιώνε θάνατοι. Εκείνοι από τους οποίους μπορείς να βγάλεις ψωμάκι (ψωμάκι, όπως φαγάκι - η λαϊκή γλώσσα έχει μια τεράστια συμπυκνωτική δύναμη ισοδύναμη με χίλιες έγκυρες και πολιτικά ορθές αναλύσεις) και εκείνοι οι θάνατοι που είναι στεγνοί. Νεκρός Νιγηριανός από νταβατζή είναι για τον «αντιρατσισμό» ένας άγονος θάνατος. Και ιδιαίτερα επικίνδυνος. Γιατί ξερνά όλη την αλήθεια για την θανατερή μπόχα των νεοαναγειρόμενων αθηναϊκών γκέτο. Δείχνει τους θύτες και τα θύματα. Διακρίνει τον ρόλο της "αντιρατσιστικής" εξουσίας όπως ακριβώς ξετυλίγεται:

1) σε εκτελεστική (Κράτος, αστυνομία, κάθε είδους «ασφαλιστικοί» μηχανισμοί που κανακεύουν τη βία -ιδιαίτερα την τυφλή- και περιφρουρούν το απαραβίαστο ανάμεσα στο Ψυχικό και στις συνοικίες της εξαθλίωσης) και

2) σε νομοθετική (οι Πασοκοδίαιτοι «ανθρωπιστές» που έρχονται «προοδευτικά» να νομιμοποιήσουν τα γκέτο, να τα στελεχώσουν και με θαυμαστή μακροβιότητα νταντεύονται νεοφιλελεύθερα κι απ’ τον «συντηρητικό», κατά τα άλλα, Καραμανλή).

Όσο λοιπόν και αν η αλήθεια μοιάζει λογοτεχνική, μόνο κάτω από το πρίσμα της ωμής πραγματικότητας μπορούμε να πάρουμε μια ιδέα, κυριολεκτικά μια ιδέα, για το μέγεθος της πολιτικής αλητείας όλων τους ή εντέλει όσων εκτρέφουν αντιρατσιστικά κοράκια. Το πλήρες μέγεθος είναι ασύλληπτο. Τόσο μεγάλο ώστε καταλύει το πεδίο της λογικής. Και προ πολλού εκείνο των προσχημάτων. Στα Προπύλαια, στην Ακαδημία, στο πνευματικό εποικοδόμημα του αστικής «αρμονίας» και του «δημοκρατικού» μεγαλείου και για το γιουσουρούμ που έχουν στήσει μπροστά οι μαύροι μικροπωλητές ο «συντηρούκλας» Πολύδωρας (ή ο τρομερός Βουλγαράκης παλαιότερα) δεν στέλνουν ούτε ένα «όργανον της Τάξεως» για να υπερασπιστεί την πιο φινετσάτη στη χώρα βιτρίνα της «ευνομούμενης πολιτείας». Όταν μισό χιλιόμετρο παρακάτω, στο Α.Τ. Ομονοίας, ακόμη και ο κύριος Λαλιώτης μπορεί να σου βρεί μάτσα από αφινιασμένους μπάτσους να σε «κακομεταχειρίζονται γιατί είσαι ξένος». Στην εκβολή της Σταδίου, στο Σύνταγμα, ακριβώς απέναντι από την βουλή, τα ίδια. Κατά τα άλλα Εξουσία και Αντιρατσισμός είναι εχθροί. Μάλλον μας κάνουν πλάκα. Στην Αθηνάς, έξω από το Δημαρχείο, οι ρωσοπόντιες πουλάνε λαθραία τσιγάρα, δίπλα από άλλους «κακούς και αιμοδιψείς» μπάτσους και έναν σωρό διορισμένους στρατιώτες της δημοτικής αστυνομίας, ψηφοφόρους της κας Μπακογιάννη. Η μόνη λογική εξήγηση, που αστεία-αστεία αποτελεί και μέρος της αλήθειας, είναι ότι μπορείς να επιδοθείς ελεύθερα στο παράνομο εμπόριο, αφού έτσι επισπεύδεις και το θάνατο του μικρομεσαίου εμποράκου εξασφαλίζοντας αφάνταστα κέρδη στα επελαύνοντα Carrefour, The Mall και πάει λέγοντας (το τερπνόν μετά του ωφελίμου). Το νού σου μόνο όταν διακινείς τίποτα πειρατικά δισκάκια, μη στην πέσει κανάς ξέμπαρκος από τον φωταγωγό, γιατί εκεί οι πολυεθνικές έχουν χασούρα και όλο θα υπάρξει και κάποιος καλοθελητής.

Ούτε ένας μήνας από τις εκλογές και τα πάντα στην διάθεση των κομματικών μηχανισμών λοιπόν. Ακόμη και οι νεκροί. Μετά τα δάση, ένα μίνι-μπάχαλο μερικές εβδομάδες πριν από την ιερή ώρα του «κυρίαρχου λαού» δεν είναι κακή ιδέα. Ιδιαίτερα όταν στις εκλογές δεν ελπίζουμε και πολλά πράγματα, όταν οι ταραχές στα παρισινά προάστια αποτέλεσαν καλό φροντιστήριο και όσον αφορά το Παρακράτος, έ, είκοσι χρόνια τώρα στην Εξουσία, τι κάναμε; Μπρίκια κολλάγαμε;

[Ουζερί: Ο Μπελαμής]

Το έβαλα σ' αυτή την ενότητα θεωρώντας το ζήτημα πολιτικό, η βρωμιά της πολιτικής τους. Δεν το θεωρώ "μεταναστευτικό", μιλάω για Παρακράτος. Αν οι Διαχειριστές δεν συμφωνούν με την τοποθέτησή του σ' αυτή την ενότητα, μπορούν να το βγάλουν ή να μου πουν να κάνω εγώ τη μεταφορά.

[konapo]

Πολύ ωραίο κείμενο!