21 Απρίλη 1967 - 21 Απρίλη 2025... η δικτατορία ατσαλώθηκε!
Πολιτική - Oικονομία
Οι φονιάδες του Χριστού
Ορθοδοξία - Κοινωνία
Γιατί έχασαν τα λαϊκά στρώματα οι ΣΥΡΙΖΑ &ΠΑΣΟΚ
Πολιτική - Oικονομία
Γιος της καλόγριας: «Πού πάτε κλέφτες, λησταί της πατρίδας..
Εθνικό - Μεταναστευτικό
ΘΡΗΣΚΕΥΟΜΕΝΟΙ ΒΑΝΔΑΛΟΙ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΘΡΗΣΚΟΛΗΠΤΩΝ ΒΕΒΗΛΩΝ
Ορθοδοξία - Κοινωνία
Το σκατό του Καλλιτέχνη
Χιούμορ - Σάτιρα
Δίκη για το Μάτι
Καταγγελίες
28 Φλεβάρη
Πολιτική - Oικονομία
O π. Ιωάννης Ρωμανίδης ως ιστορικός
Ιστορία - Φιλοσοφία
Συντηρητισμός VS Ριζοσπαστισμός (Μέρος1ο)
Γεωπολιτική - Επιστήμη
Καλούν σε συγκέντρωση για τα Τέμπη, εξηγήσεις από Τασούλα
Καταγγελίες
Τραμπ ειρηνοποιός ή Τραμπ δυναμιτιστής;
Γεωπολιτική - Επιστήμη
«Υπουργείο Αλήθειας» της ΕΕ: Πραξικόπημα εξουσίας μεταμφιεσμ
Καταγγελίες
Ας ανεμίζουν μεσίστιες οι σημαίες…
Πολιτική - Oικονομία
Ο Mέγας Bασίλειος κι ο Παραμορφωμένος Xριστιανισμός
Ορθοδοξία - Κοινωνία
Η "καλή νύχτα" του Μπέρτολτ Μπρεχτ
Πολιτισμός-Παιδεία-Γλώσσα
Ο μεγάλος ποιητής Άγιος Πορφύριος!
Ορθοδοξία - Κοινωνία
Ο Ευρωπαϊκός Τζιχαντισμός, η Ρωσία, η Συρία και ο εξευτελισμ
Γεωπολιτική - Επιστήμη
Ελλάδα - Ρωσία: Οι καρδιές μας νιώθουν τη σωστή πλευρά της π
Πολιτική - Oικονομία
Συντηρητισμός VS Ριζοσπαστισμός (Μέρος 1ο)
Ορθοδοξία - Κοινωνία
ΠΡ
ΡΠΊΠ΅Ρ Π½Π΅Π΄Π²ΠΈΠΆΠΈΠΌΠΎΡΡΡ
Πολιτική - Oικονομία
Γιατί ψήφισε η Εργατική Τάξη τον Τραμπ;
Γενικές Συζητήσεις
Η Αμερικανική «Αριστερά» του ΣΥΡΙΖΑ και οι Πόντιοι Πιλάτοι
Πολιτική - Oικονομία
Ποιος είναι ο πραγματικός στόχος (οι) της Woke Culture;
Πολιτική - Oικονομία
Εθνική Ελλάδος: Αυτός είναι ο Έλληνας
Γενικές Συζητήσεις
Γιατί η Ελλάδα υποκύπτει εύκολα στην Πολιτική Ορθότητα και σ
Γενικές Συζητήσεις
Οι ακροδεξιοί Έγκελς, Μαρξ, Άρης Βελουχιώτης απαντούν στην Ι
Πολιτική - Oικονομία
Το ελληνικό πολιτικό τοπίο «θέλει το Γερμανό του»;
Πολιτική - Oικονομία
κύρ Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης_ Η γλυκοφιλούσα-εξοχική λαμπρή-
Ορθοδοξία - Κοινωνία
Η πολιτική ορθότητα εναντίον Πολάκη, η ανδροφοβία/μισανδρισμ
Πολιτική - Oικονομία
Ολυμπιακοί και Νέα Αριστερά
Γενικές Συζητήσεις
Τα αποτελέσματα των Ευρωεκλογών, η χρεωκοπία της «Αριστεράς
Πολιτική - Oικονομία
Προεόρτια και Παρελκόμενα εισαγωγής τηςακυρωτικής κουλτούρας
Πολιτισμός-Παιδεία-Γλώσσα
Στην Ελλάδα καλλιεργείται ένας ψυχωτικού τύπου αντιρωσισμός
MME - Τρομοκρατία - Μ.Κ.Ο.
Στην Ελλάδα καλλιεργείται ένας ψυχωτικού τύπου αντιρωσισμός
Καταγγελίες
Μαρία Καρυστιανού: Στηρίζεται και επιβραβεύεται η διαφθορά
Καταγγελίες
Εξ όνυχος τον Λέοντα
Χιούμορ - Σάτιρα
Το έγκλημα των αιώνων- Μπορεί να γίνει έναυσμα για πυρηνικό
Γεωπολιτική - Επιστήμη
Σταύρος Λυγερός - Το τριπλό χαστούκι των ψηφοφόρων στο πολιτ
Πολιτική - Oικονομία
Οι καλοί, οι κακοί και τα άσχημα της Ευρώπης που δεν θέλουμε
Γεωπολιτική - Επιστήμη
Στην Ελλάδα καλλιεργείται ένας ψυχωτικού τύπου αντιρωσισμός
MME - Τρομοκρατία - Μ.Κ.Ο.
H ελπίδα που τρεμοσβήνει, η Ελλάδα που παριστάνει την Μαρία
Πολιτική - Oικονομία
Trans to Trash: Ένα σκουπίδι δρόμος...
Πολιτισμός-Παιδεία-Γλώσσα
Ο Γεραπετρίτης έριξε το σύνθημα για τις Πρέσπες του Αιγαίου:
Εθνικό - Μεταναστευτικό
Ο Πούτιν, για την υποταγή της ΕΕ στις ΗΠΑ...
Γεωπολιτική - Επιστήμη
ΕΠΕΤΕΙΟΣ! Η Γενοκτονία των Ποντίων...
Ιστορία - Φιλοσοφία
Ειρήνη Μαρούπα: Η απόφαση για το Μάτι, επιτομή της θεσμικής
Καταγγελίες
Γάμους ομοφυλόφιλων η απαίτηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Πολιτική - Oικονομία
Η αποκρουστικά αμφιλεγόμενη όψη της Ελλην. Διπλωματίας
Γεωπολιτική - Επιστήμη
Γράφει: Ο Θύμιος Παπανικολάου
Ρεσάλτο-τεύχος 10, Οκτώβριος 2006
Κάποιοι δεν θέλουν να αντιληφτούν (ή το πράττουν σκόπιμα), ότι ο πλανητικός ολοκληρωτισμός χρησιμοποιεί ως τεκμήριο και άλλοθι τον παλιό φασισμό, τα ιδεολογήματά του και τα σύμβολά του. Οι αγκυλωμένοι όλων των ειδών δεν βλέπουν ότι ο φασισμός της Νέας Τάξης επικαλύπτεται πίσω από τον εφιάλτη του παλιού φασισμού και προωθείται με « αριστερά» κλισαρισμένα ιδεολογήματα, ανεμίζοντας σαν μακάβρια απειλή («σκιάχτρο») τον παρωχημένο φασισμό του συστήματός της. Τον εφιάλτη του σήμερα τον αποκρύπτουν, τον συσκοτίζουν και τον προωθούν με το δαιμονοποιημένο «κακό» του χθες. Το καταγεγραμμένο, ιστορικά, «κακό» δαιμονοποιείται και γίνεται ο «διάβολος» για να αποτελέσει το άλλοθι του σύγχρονου καπιταλιστικού εφιάλτη: του πλανητικού κράτους του υπερεθνικού κεφαλαίου.
Αυτό το ιδεολογικό και πολιτικό στρατήγημα του πλανητικού κεφαλαίου δεν εφευρέθηκε, ούτε κατασκευάστηκε τυχαία. Ξεπήδησε από τη λογική των συμφερόντων του πολυεθνικού κεφαλαίου, από τις ανάγκες του και τις επιδιώξεις του: Άλωση των εθνών, πολτοποίηση των κοινωνιών, κατάλυση των ιστορικών κατακτήσεων, διάλυση της εργατικής τάξης και κάθε συνεκτικής συλλογικότητας, πολυπολιτισμός κλπ…
Ωστόσο για να περάσουν πολιτικά πιο αποτελεσματικά οι νεοταξικοί σχεδιασμοί πρέπει να «πατήσουν» πάνω στο «κύρος» των δημοκρατικών, αγωνιστικών παραδόσεων που έχει η Αριστερά και στα απωθητικά στοιχεία της Ιστορίας που έχουν καταγραφεί στην κοινωνική συνείδηση και τη «λαϊκή ψυχή»: Οι δικτατορίες, τα στρατιωτικά καθεστώτα, οι φασισμοί…
Οι διαχειριστές και σφετεριστές λοιπόν των προοδευτικών και αριστερών ιδεών είναι το «καλό» και οι νοσταλγοί και υμνητές της «μαύρης ιστορίας» είναι οι «κακοί», ο δαιμονοποιημένος διάβολος. Και όταν δεν υπάρχουν, εύκολα τους κατασκευάζουν γιατί οι αδιάλλακτοι θεματοφύλακες των δογμάτων και κυρίως των προοδευτικών, σταλινικών και ναζιστικών μελωδών θα υπάρχουν και θα κατασκευάζονται…
Όταν συνεπώς επιχειρείς σήμερα να κτυπήσεις τη Νέα Τάξη από την πλευρά της «μαύρης ιστορίας» και την οπτική των καταδικασμένων ιστορικά παρωχημένων ιδεολογιών, ουσιαστικά την εξυπηρετείς. Της παρέχεις αυτό που θέλει: Τα «σκιάχτρα». Να γιατί οποιοδήποτε πολιτικό υποκείμενο με ιδεολογικές ρίζες και αναφορές στα ιστορικά απόβλητα και την κτηνωδία των δικτατορικών και φασιστικών καθεστώτων και συμβόλων είναι καταδικασμένο.
Αυτές οι «ακροδεξιές» παραφυάδες, κάτω από το μαστίγιο της σημερινής πραγματικότητας βρίσκονται σε μια πορεία μετάλλαξης. Μετέωρες μέσα στο σίφουνα των σημερινών εκρηκτικών αλλαγών θα μεταλλαχτούν ή θα ενσωματωθούν στο κράτος της Νέας Εποχής. Όσοι εμμένουν κολλημένοι στα πρότυπα, τις «θεωρίες» και τα ιδεολογήματα των καταβολών τους, αργά ή γρήγορα, ως φυσική συνέπεια, θα δεθούν στο άρμα του νέου φασισμού. Και θα παρέχουν το «υλικό» για «σκιάχτρα» και προβοκάτσιες. Γιατί ο Νέος φασισμός δεν είναι άρνηση του παλιού, είναι το διαλεκτικό του συμπλήρωμα, η πλανητική ολοκλήρωσή του, είναι η απόλυτη εξουσία του καπιταλιστικού κράτους, που από «εθνικό» γίνεται πλανητικό.
Να γιατί, όποιος δεν γνωρίζει τη θεμελιακή ταξική έννοια του κράτους, δεν μπορεί να προχωρήσει ούτε ένα βήμα μπροστά.
Η Νέα Τάξη μπορεί να κτυπηθεί μόνο στη βάση των θετικών στοιχείων της κοινωνικής εξέλιξης. Και αυτά είναι: Τα λαϊκά κινήματα, η ιστορία τους και οι αγωνιστικές τους παραδόσεις, οι ιδέες αυτών των κινημάτων, οι κατακτήσεις τους. Το κύρος αυτών των ιδεών και των κατακτήσεων είναι γενικά η Αριστερά και ο Σοσιαλισμός. Αν τα πολιτικά υποκείμενα τα οποία, σε μια ορισμένη ιστορική στιγμή, εκφράσανε και αποτύπωσαν τη δυναμική των αγώνων κάλπικα και δημαγωγικά και σφετερίστηκαν τους αγώνες, αυτό είναι εντελώς άλλο ζήτημα. Το κύρος των κοινωνικών αγώνων και η πολιτική σφραγίδα που έβαζαν σε κάθε ιστορικό σταθμό είναι καταγεγραμμένα βαθιά στη «λαϊκή ψυχή». Και αυτή η «σφραγίδα» είτε μας αρέσει είτε όχι έχει όνομα: Αριστερά και σοσιαλισμός.
Μόνο από αυτή τη βάση μπορεί να κτυπηθεί και να ανατραπεί η νέα βαρβαρότητα των παγκοσμιοποιητών. Αυτό λοιπόν που θέτει ως πρώτιστο και άμεσο καθήκον η εποχή μας είναι: το ξεσκέπασμα των διαχειριστών και των σφετεριστών του κύρους των λαϊκών και κοινωνικών αγώνων.
Η νεοταξική «αριστερά» και η τυραννία των προοδευτικάριων μπορεί να κτυπηθεί μόνο με βάση το αγωνιστικό κύρος και τις επαναστατικές ιδέες των κινημάτων που αυτοί οι ίδιοι σφετερίζονται. Οι σφετεριστές των αριστερών ιδεών που σήμερα αποτελούν τα προπαγανδιστικά μαντεία της Νέας Τάξης, μόνο από τους αυθεντικούς αγωνιστές της Αριστεράς και του σοσιαλισμού μπορεί να ξεσκεπαστούν στη συνείδηση των λαών, να αφοπλιστούν και να πεταχτούν στον κάλαθο της Ιστορίας. Όσοι δεν το αντιλαμβάνονται αυτό είναι επιεικώς τυφλοί.
Οι φορμαλιστές όλων των «ειδών» αποκόβουν τη φόρμα από το περιεχόμενο, δίνοντας συχνά στη φόρμα τον καθοριστικό ρόλο. Οι φορμαλιστές της «δημοκρατίας», όπως και αυτοί των φασιστικών ιδεών, διαχωρίζουν το κράτος από το κοινωνικό του περιεχόμενο, από τους ταξικούς του καθορισμούς και το εμφανίζουν έτσι σαν κάτι αυθύπαρκτο και ανεξάρτητο. Με αυτό το τέχνασμα, ερμηνεύουν και το πολιτικό καθεστώς μιας συγκεκριμένης ιστορικής περιόδου, σαν ανεξάρτητο από τις κυρίαρχες οικονομικές και κοινωνικές σχέσεις, συνακόλουθα και από το εποικοδόμημα: Το κράτος…
Έτσι ακούμε τα ευτράπελα: Ο Χίτλερ, ο Μεταξάς και λοιποί δικτάτορες «κτύπησαν» το κεφάλαιο, με όργανο το κράτος του κεφαλαίου! Διατηρώντας λοιπόν το κράτος του κεφαλαίου, χωρίς δηλαδή να το γκρεμίσουμε και να οικοδομήσουμε μια άλλη εξουσία που να στηρίζεται σε άλλες κοινωνικές δυνάμεις, μπορούμε να τα βάλουμε με το κεφάλαιο: Ο παραλογισμός σε παράκρουση…
Το αστικό κράτος είναι το εργαλείο του κεφαλαίου: Η πείρα αιώνων το έχει αποδείξει. Ένα εργαλείο ιδεολογικής χειραγώγησης και ενσωμάτωσης, αλλά και κατασταλτικό.
Αυτό το κράτος παίρνει πολιτικές μορφές ή κοινοβουλευτικής δημοκρατίας ή ανοικτής δικτατορίας. Και αυτές οι μορφές αποτελούν πάντα το προϊόν των κοινωνικών συσχετισμών και λαϊκών αγώνων. Η αστική δημοκρατία είναι μια πολιτική μορφή και κοινωνικά δεν είναι κάτι διαφορετικό από τη δικτατορία. Η αντιπαράθεση Δημοκρατίας-δικτατορίας είναι σόφισμα, γιατί αντιπαραθέτει δύο πολιτικές μορφές με ταυτόσημο κοινωνικό περιεχόμενο. Αφαιρεί και εξατμίζει την ίδια κοινωνική ουσία και αντιπαραθέτει τους πολιτικούς τύπους, τις φόρμες. Αυτά είναι αλφαβητικά.
Όταν ο καπιταλισμός βρίσκεται σε αδιέξοδο και σε κίνδυνο και δεν μπορεί το κεφάλαιο να επιβάλει «δημοκρατικά» και κοινοβουλευτικά τα συμφέροντά του επιχειρεί να τα επιβάλει με την καταστολή.
Όλη η ιστορία του 19ου και 20ου αιώνα είναι διάσπαρτη από διάφορες εμπειρίες κατάργησης όλων των δημοκρατικών ελευθεριών από αστικές δικτατορίες: Δικτατορίες στρατιωτικές, βοναπαρτίστικες και φασιστικές.
Η φασιστική δικτατορία είναι η πιο άγρια και η πιο βάρβαρη μορφή τέτοιων δικτατοριών στην υπηρεσία του κεφαλαίου. Ο φασισμός επιδιώκει τη συντριβή κάθε μορφής συλλογικότητας και των στοιχειωδέστερων μορφών απεργίας και κοινωνικής διαμαρτυρίας. Τα στηρίγματά του είναι οι μηχανισμοί του καπιταλιστικού κράτους (στρατός, αστυνομία, δικαστές) και ιδιωτικές ένοπλες συμμορίες.
Όταν έρχονται λοιπόν κάποιοι νοσταλγοί να μας πουν ότι αμφισβητούν τον καπιταλισμό, επειδή δημαγωγούν κατά του κεφαλαίου, το λιγότερο προκαλούν το γέλιο. Και όταν κάνουν αντικαπιταλιστικό δήθεν αγώνα, νομιμοποιώντας τους φασισμούς του παρελθόντος μας εξαπατούν.
Όταν δεν αρνείσαι ριζικά και κατηγορηματικά την κοινωνική φύση και λειτουργία των φασιστικών καθεστώτων τότε τα περί αντίστασης κατά της Νέας Τάξης φαντάζουν σαν κοροϊδία, αβυσσαλέα, δημαγωγική υποκρισία και αθεράπευτη άγνοια. Εξευτελίζουν και δυσφημούν κάθε γνήσιο εθνικό αίσθημα και κάθε αντικαπιταλιστική, πατριωτική φωνή…
Ανέπτυξα παραπάνω την έννοια του αστικού κράτους για να δείξω την απάτη, τη δημαγωγία και τις αντιφάσεις των νοσταλγών των δικτατορικών και φασιστικών καθεστώτων.
Συνοψίζω:
Πρώτον. Το αστικό κράτος είναι το εργαλείο του κεφαλαίου.
Δεύτερον. Το ιδεολογικό και κατασταλτικό αυτό εργαλείο έχει διάφορες όψεις: Την κοινοβουλευτική δημοκρατική όψη και την ωμή δικτατορική και φασιστική όψη.
Τρίτον. Αστική δημοκρατία και δικτατορία είναι δύο μορφές εξουσίας του κεφαλαίου.
Τέταρτον. Η Δημοκρατία δεν είναι υπεριστορική έννοια, γενικό αξίωμα, αλλά η πολιτική φλούδα ενός κοινωνικού καρπού. Πρέπει να προσδιορίζεται κοινωνικά (ταξικά). Άλλο π.χ. η κοινοβουλευτική δημοκρατία, άλλο η σοσιαλιστική δημοκρατία, άλλο η «άμεση» και άλλο η «έμμεση».
Πέμπτον. Το ίδιο και ο «εθνικισμός» δεν είναι υπεράνω της Ιστορίας και της κοινωνίας, απόλυτο φετίχ.
Έκτον. Τα φασιστικά, μπαγιάτικα ιδεολογήματα δημιουργούν αξιωματικές έννοιες, θεωρούν τη δημοκρατία το μέγιστο «κακό», καπηλεύονται το γνήσιο εθνικισμό, δηλαδή τα πατριωτικά αισθήματα, θεοποιούν το αστικό κράτος και στηρίζονται αποκλειστικά στην ωμή βία των μηχανισμών του.
Έβδομον. Όταν μιλάει κανείς σήμερα για ανατροπή της εξουσίας του κεφαλαίου δεν μπορεί να στηρίζεται στο αστικό κράτος, ούτε στη δημαγωγία περί εθνικών και πατριωτικών αιτημάτων. Πρέπει να αγωνίζεται για δημοκρατικές ελευθερίες που διαρκώς συρρικνώνονται (είναι βασική συνιστώσα διαπαιδαγώγησης και συνειδητοποίησης του λαού) και να προτείνει ένα άλλο μοντέλο κοινωνικού συστήματος, που να στηρίζεται ακριβώς πάνω στην επέκταση των δημοκρατικών ελευθεριών, στο δημοκρατικό έλεγχο και δημοκρατική συμμετοχή και απόφαση των λαϊκών μαζών: Σε μια νέα, εντελώς διαφορετική εξουσία, σε ένα άλλο κράτος.
Οι νοσταλγοί των φασιστικών «θεωριών» και πρακτικών, μπορούν να κραυγάζουν αντικαπιταλιστικά, πατριωτικά και εθνικιστικά, αλλά όχι μόνο δεν έχουν πρόταση, αλλά στηρίζονται αποκλειστικά στο «ισχυρό αστικό κράτος». Απεχθάνονται τα λαϊκά κινήματα, τη δημοκρατία, κάθε μορφή αυτό-οργάνωσης.
Μόνο το σοσιαλιστικό κίνημα έχει προοπτική και προτείνει και τις μορφές μιας νέας οργάνωσης της κοινωνίας, ενός νέου κράτους, που προωθεί το πλάτεμα και το βάθεμα της δημοκρατίας, μια άλλη λειτουργία της που θα στηρίζεται στην πραγματική συμμετοχή και όχι στους τυπικούς κανόνες της αστικής δημοκρατίας.
Το εργατικό και λαϊκό κίνημα βρέθηκε στην πρωτοπορία του αγώνα για δημοκρατικές ελευθερίες στο 19ο και 20ο αιώνα. Υπερασπίζοντας αυτές τις ελευθερίες υπερασπιζόταν ταυτόχρονα καλύτερες συνθήκες για τη δική του πρόοδο. Η κατάκτηση των δημοκρατικών ελευθεριών επιτρέπει στις λαϊκές μάζες να οργανώνονται, να αποκτούν ασφάλεια της συλλογικότητάς τους, να βαραίνουν όλο και περισσότερο στη ζυγαριά των κοινωνικών συσχετισμών.
Εξάλλου, οι δημοκρατικές ελευθερίες που κατακτώνται στο καπιταλιστικό καθεστώς, αποτελούν το καλύτερο σχολειό για την ουσιαστική δημοκρατία που οι εργαζόμενοι θα απολαύσουν στο μέλλον, όταν θα έχουν ανατρέψει το κράτος του Κεφαλαίου.
Συμπέρασμα: Όσοι συνεπώς καταλύουν τις δυνατότητες αυτές για το λαό είναι οι πλέον στυγνοί εθροί του. Τέτοιος είναι ο φασισμός: Του παρελθόντος, των εθνικών ιμπεριαλιστικών κρατών και του παρόντος, του πλανητικού ιμπεριαλισμού, της Νέας Τάξης.
Ακριβώς, όμως, επειδή οι δημοκρατικές ελευθερίες έχουν τόσο μεγάλη σπουδαιότητα, είναι αναγκαίο να κατανοήσουμε τα όρια της αστικής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας.
Πρώτα από όλα, η αστική δημοκρατία είναι μια έμμεση δημοκρατία. Η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών είναι αποκλεισμένη από τα κέντρα των αποφάσεων. Συμμετέχει έμμεσα, μέσω αντιπροσώπων και πληρεξουσίων και αυτό με ένα ψηφοδέλτιο στην κάλπη κάθε τέσσερα χρόνια. Διαδικασία και αυτή αγρίως νοθευμένη σήμερα από τη «δημοκρατία της βολιδοσκόπησης» και από τη δικτατορική πλύση εγκεφάλου των ΜΜΕ, των γιγάντιων ιδεολογικών διαύλων του μεγάλου Κεφαλαίου.
Η έμμεση δημοκρατία αντικρίζει τον εργαζόμενο και τον «πολίτη» γενικά, σαν ατομικοποιημένο και αλλοτριωμένο άτομο, υποκείμενο σε χίλιες δυο πιέσεις όχι μόνο της αστικής ιδεολογίας, αλλά προπάντων της εργασίας και της κατανάλωσης όπως διαμορφώθηκαν από το Κεφάλαιο και εξουσιάζουν ολόκληρη την ύπαρξή του. Τούτος εδώ ο «πολίτης» δεν είναι ούτε πρωταγωνιστής, ούτε ηθοποιός του πολιτικού δράματος. Είναι απλός ένας κομπάρσος, ένα πρόσωπο βουβό.
Αντίθετα στο πλαίσιο της διαδικασίας που εμφανίζει την αυτό-οργάνωση των μαζών και τους ποικίλους μηχανισμούς της Άμεσης Δημοκρατίας, ο «πολίτης» και προπαντός ο μισθωτός πολίτης, δεν είναι απομονωμένος και η αλλοτρίωσή του περιορίζεται ολοένα περισσότερο. Αποκτά συνείδηση της δύναμής του, ξεπερνά τις ατομικές του προκαταλήψεις συμμετέχοντας στη διαμόρφωση των συλλογικών αποφάσεων. Δεν περιορίζεται να ρίξει ένα ψηφοδέλτιο στην κάλπη. Παίρνει μέρος στη διαδικασία της απόφασης, στην εφαρμογή αυτών των αποφάσεων και στην επαλήθευση αυτής της εφαρμογής. Δεν είναι πια ούτε κομπάρσος, ούτε βουβό πρόσωπο, αλλά ολοένα περισσότερο ηθοποιός, πρωταγωνιστής δραστήριος στο πολιτικό δράμα.
Η Άμεση Δημοκρατία και η έμμεση αντιπροσωπευτική δημοκρατία είναι ριζικά ασυμφιλίωτες, όπως το νερό με τη φωτιά. Οι μηχανισμοί της άμεσης δημοκρατίας (δημοκρατική αυτό-οργάνωση και αυτοδιαχείριση των μαζών) πρακτικά και θεσμικά συγκρούονται με τις καπιταλιστικές δομές εξουσίας και καταλήγουν στην εγκαθίδρυση οργάνων εργατικής και λαϊκής εξουσίας που ενσαρκώνουν ένα νέο κράτος, μια νέα εξουσία που εξασφαλίζει την επέκταση των πολιτικών και ατομικών ελευθεριών. Ταυτόχρονα αποτελεί το αντίδοτο στον κίνδυνο και το δηλητήριο της γραφειοκρατίας.
Δεν είναι τυχαίο γιατί και τα αριστερά κόμματα δεν προωθούν τέτοιες μορφές δημοκρατίας.