ΚΥΠΡΟΣ. Γεωπολιτικές δεσμεύσεις και συμπλέγματα εξάρτησης

[Λ.Α.]

ΚΥΠΡΟΣ. ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΔΕΣΜΕΥΣΕΙΣ
ΚΑΙ ΣΥΜΠΛΕΓΜΑΤΑ ΕΞΑΡΤΗΣΗΣ
Του Λουκά Αξελού



ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΚΟΙΝΟ ΤΟΠΟ, φρονώ, ότι ο οιοσδήποτε Έλληνας, όπου γης, στο ερώτημα που θα του ετίθετο εάν η γεωπολιτική σημασία της Κύπρου είναι καίρια, θα απαντούσε κατ’ αρχήν καταφατικά.
Ως εκ τούτου, η επιβεβαίωση του σχεδόν αυτονόητου έχει νόημα στο να προεκτείνουμε την συλλογιστική μας πέραν αυτού, πέραν δηλαδή της γεωγραφίας και της ιστορίας, προσπαθώντας να εντοπίσουμε τις δυναμικές παραμέτρους του πρόσφατου παρελθόντος και, ιδιαιτέρως, του παρόντος, που εξακολουθούν να κρατούν εν ισχύ ένα ζήτημα που με όρους “φυσικής εξέλιξης” των πραγμάτων έπρεπε ως αυθεντικό αλυτρωτικό ζήτημα να έχει βρει την θέση του στην ένωσή του με τον εθνικό κορμό.
Ένα ζήτημα που πρέπει αφετηριακά να τονιστεί, είναι ότι η Κύπρος δεν έχει απλώς κάποια γεωπολιτική αξία και σημασία, πράγμα που ο καθένας θα πιστοποιούσε, αλλά κεντρική, καθώς βρίσκεται στην καρδιά της Ευρώπης – Ασίας και Αφρικής, στην καρδιά του αξονικού χώρου, όπως τον όρισε ο Καρλ Γιάσπερς.
Σε αυτόν τον χώρο η παρουσία των Ελλήνων δεν ξεκινάει – προφανώς – από την Ιλιάδα, όπου και πρωτοαπαντάται το ελληνικό όνομα της Κύπρου, αλλά επέκεινα του 16ου π.Χ. αιώνα, για να παραμείνει μέσα σ’ όλες τις θετικές ή αρνητικές συγκυρίες σταθερή μέχρι σήμερα, κεντρική γέφυρα σύνδεσης πολιτισμών Ανατολής και Δύσης.
Και εδώ πάλι, έχει, κατά την γνώμη μου, αφετηριακή σημασία για την παραπέρα ερμηνεία του όλου θέματος η παρατήρηση του Γιάσπερς ότι «οι Έλληνες ίδρυσαν τον κόσμο της Δύσης, αλλά κατά τέτοιο τρόπο που ο χαρακτήρας του δεν υφίσταται παρά σε συσχετισμό προς την Ανατολή».
Αν στα παραπάνω προσθέσουμε την πραγματικότητα ότι οι Έλληνες σε όλη την διάρκεια της ιστορικής διαδρομής αποτελούσαν μια μειοψηφία απέναντι στα άλλα έθνη και λαούς της περιοχής, τότε θα μπορέσουμε ίσως να αντιληφθούμε καλύτερα το διαχρονικό πλαίσιο του συσχετισμού δυνάμεων και την ανάγκη των Ελλήνων να αντισταθμίσουν την ποσοτική – υλική τους αδυναμία με διαφορετικής τάξης όπλα.
Πώς τα παραπάνω συγκεκριμενοποιούνται στην Κύπρο; Τι σημαίνουν, άραγε, οι δύο πραγματικότητες που στον 20ό και 21ο αιώνα συνιστούν την κύρια πλευρά του ζητήματος;
Από την μια δηλαδή, η φθίνουσα αλλά υπαρκτή μέχρι και σήμερα πραγματικότητα, όπως – άλλωστε – αποτυπώθηκε στο δημοψήφισμα για το Σχέδιο Ανάν το 2004, πραγματικότητα που εξαιρετικά διατύπωνε ο Γιώργος Σεφέρης πενήντα χρόνια νωρίτερα γράφοντας: «Ένας λαός πεισματάρικα και ήπια σταθερός. Για σκέψου πόσοι και πόσοι πέρασαν από πάνω τους: σταυροφόροι, Βενετσιάνοι, Τούρκοι, Εγγλέζοι – 900 χρόνια. Είναι αφάνταστο πόσο πιστοί στον εαυτό τους έμειναν και πόσο ασήμαντα ξέβαψαν οι διάφοροι αφεντάδες πάνω τους. Και τώρα γράφουν στους τοίχους των χωριών τους: “Θέλομεν την Ελλάδα μας κι ας τρώγωμεν πέτρες…” θα ήθελα οι νέοι μας να πήγαιναν στην Κύπρο· θα έβλεπαν από εκεί πλατύτερα τον τόπο μας» και από την άλλη η συχνά, επίσης, επιβεβαιωμένη πραγματικότητα, όπως την συμπυκνώνει ο Νίκος Ψυρούκης, ότι «Η Κύπρος “αποτελεί το δυσπόρθητον φρούριον το οποίον δύναται να ελέγχη τας εν τη νοτιοανατολική Μεσογείω θαλασσίας μεταφοράς· δεσπόζει της βορείου εξόδου της διόρυγος του Σουέζ· αποτελεί ασφαλή ενδιάμεσον σταθμόν μεταξύ Ευρώπης και Μέσης Ανατολής, δύναται τέλος να χρησιμοποιηθεί εν συνδυασμώ μετά της νήσου Κρήτης ως ασφαλές ορμητήριον” για επιδρομές στη νοτιοανατολική Ευρώπη, την αραβική Ανατολή και την Αφρική. Και η σημασία της αυτή μεγάλωσε ακόμα περισσότερο από την εποχή που άρχισε η εντατική εκμετάλλευση των πετρελαίων της Μέσης Ανατολής και η πολεμική αεροπορία έγινε αποφασιστικός παράγοντας στους πολέμους».
Αυτό, πρακτικά, τα τελευταία πενήντα χρόνια συνοψίζεται στην διαχρονική, κατά την γνώμη μου, τοποθέτηση του παλιού υπεύθυνου για τα θέματα Κοινοπολιτείας Άγγλου υπουργού Μπότμολυ, που με σαφήνεια δήλωνε πως «δεν μπορεί να διανοηθεί λύση του κυπριακού προβλήματος, που δεν θα προνοεί την παροχή διευκολύνσεων στις κυρίαρχες βρετανικές βάσεις».
Αν στα παραπάνω προστεθούν οι πικρές διαπιστώσεις ότι η ανθρωπότητα είναι σταθερά διαιρεμένη στην πλειοψηφία των καταπιεσμένων εθνών – κρατών από την μία και την μειοψηφία των κυρίαρχων εθνών – κρατών, που συγκρούονται μεν, αλλά και συνεργάζονται μεταξύ τους για την διατήρηση της κυριαρχίας τους από την άλλη και ότι με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο η Ελλάδα και η Κύπρος είναι βαθιά εξαρτημένες – συναρτημένες από τα παγκόσμια στρατηγικά συστήματα του αμερικανικού και βρετανικού ιμπεριαλισμού, τότε θα κατανοήσουμε καλύτερα γιατί το Κυπριακό αποτελεί κυριολεκτικά τον γόρδιο δεσμό των εθνικών μας ζητημάτων.
Αυτή η σκληρή – είναι αλήθεια – πραγματικότητα, αποτυπώνεται με έναν απτό τρόπο στις πιο ουσιαστικές – ίσως – για το ζήτημα δηλώσεις – εκμυστηρεύσεις δύο επιφανών Ελλήνων πολιτικών, που αντιπροσώπευσαν στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα τις δύο μεγαλύτερες ελλαδικές πολιτικές παρατάξεις.
Τον Σεπτέμβριο του 1950, μιλώντας στον δήμαρχο Λευκωσίας Θεμιστοκλή Δέρβη, ο Γεώργιος Παπανδρέου διατύπωνε χωρίς περιστροφές ότι «Η Ελλάς αναπνέει σήμερον με δύο πνεύμονας, έναν αγγλικόν και έναν αμερικανικόν. Και δι’ αυτό δεν ημπορεί λόγω του Κυπριακού να κινδυνεύση να πάθη ασφυξίαν».
Επτά χρόνια αργότερα, σε αγόρευσή του στην Βουλή των Ελλήνων, ο τότε πρωθυπουργός της Ελλάδος Κωνσταντίνος Καραμανλής αφού περιέγραψε τους τρεις, κατά την γνώμη του, βασικούς λόγους που αποτελούσαν την μεγάλη τροχοπέδη στην ευνοϊκή για τα εθνικά συμφέροντα επίλυση του Κυπριακού, αμήχανα αλλά ειλικρινά διαπίστωνε ότι «Και το σπουδαιότερον εξ όλων, ότι η Ελλάς είναι υποχρεωμένη να διεξάγη τον Κυπριακόν αγώνα εις το πλαίσιον των συμμαχιών της. Το τελευταίον αυτό καθιστά το Κυπριακόν πρόβλημα ένα πρόβλημα με δραματικάς αντιφάσεις. Υπάρχουν στιγμαί κατά τας οποίας προωθούσα το Κυπριακόν είναι δυνατόν να είναι επιβλαβής διά την ελευθέραν Ελλάδα. Υπάρχουν αντιθέτως άλλαι περιπτώσεις κατά τας οποίας μια ενέργεια ορθή διά την εθνικήν πολιτικήν, να γίνεται επιζήμια διά την Κύπρον».
Τι μπορούμε να συναγάγουμε από τα παραπάνω;
Αν η Κύπρος έχει για τους τρίτους τόσο τεράστια γεωπολιτική σημασία, είναι εμφανές ότι έχει πολλαπλάσια για την Ελλάδα και τον καθόλου Ελληνισμό. Η εκδήλωση ενδιαφέροντος από όλες τις μεγάλες και περιφερειακές δυνάμεις για τον έλεγχό της, ασφαλώς περιπλέκει και δυσκολεύει την οποιαδήποτε επίλυση του ζητήματος. Η Κύπρος, αυτό το αβύθιστο αεροπλανοφόρο, έχει σαφώς μεγάλη γεωπολιτική σημασία. Το ζήτημα, όμως, ήταν και είναι ότι το φυσικό αυτό πλεονέκτημα δεν μπόρεσε μέχρι σήμερα να το ασκήσει υπέρ αυτής. Τι νόημα έχει η ύπαρξη ενός αυτοκινήτου όταν σου στερούν την βενζίνη, τα κλειδιά και την άδεια οδηγήσεως; Επομένως, το πρόβλημα βρίσκεται αλλού. Βρίσκεται στο αν η Κύπρος μπορεί και έχει την δυνατότητα να ασκήσει το “φυσικό της αυτό χάρισμα”, αυτοδιαθέτοντας τον εαυτό της, όπως αυτή νομίζει και θέλει.
Όση συσκότιση και να υπάρξει, το Κυπριακό ήταν, είναι και θα είναι πρόβλημα Αυτοδιάθεσης.
Από τις λύσεις που ακούγονται, ποια θα της έδινε την γεωπολιτική βαρύτητα που της αναλογεί ή εν πάση περιπτώσει μιαν ολιγότερο επαχθή δυνατότητα λειτουργίας της στο νεοδιαμορφωνόμενο ψηφιδωτό της περιοχής;
Για μια τέτοια προσέγγιση δεν είναι ανάγκη να καταφύγουμε σε υπερβολές, αρκεί ρεαλιστικά να παραδεχθούμε ότι η οιονεί λογική της μικρής και αδύνατης Ελλάδας και Κύπρου είναι σε κρατικό επίπεδο έκφραση της σύγχρονης μορφής εθελοδουλείας.
Η πικρή αλήθεια οφείλει να λέγεται, όπως και το έκανε το 1976 ο Ελληνοαμερικανός Ρόι Μακρίδης, όταν σημείωνε ότι «Ελλάδα και Έλληνες πρέπει να εγκαταλείψουν το προαιώνιο σύμπλεγμα της εξαρτήσεώς τους από τη μια ή την άλλη δύναμη. Πρέπει να μάθουν πώς να συμβιούν με πολλά άλυτα, κάθε φορά προβλήματα, από τα οποία ένα είναι και η Τουρκία, όπως και με πολλές άλυτες πραγματικές καταστάσεις, από τις οποίες μια η αμερικάνικη επιρροή σ’ αυτό το τμήμα του κόσμου. Και θα πρέπει ακόμα να προσπαθούν να τις αξιοποιήσουν προς το καλύτερο δυνατό όφελός τους».
Η πικρή αυτή αλήθεια, σημαίνει με δύο λόγια ότι η ελληνική (ελλαδική και ελληνοκυπριακή) πλευρά, παρά τον «σχεδόν σταθερό» δυσμενή συσχετισμό στην σφαίρα της γεω(πολιτικής), έχει περιθώρια για διαφοροποίηση ή ανατροπή του αρνητικού ισοζυγίου, με την σωστή αντιμετώπιση του ζητήματος στην σφαίρα της (γεω)πολιτικής.
Προϋπόθεση των παραπάνω είναι η αλλαγή γραμμής πλεύσης από το κυρίαρχο μεταπολεμικά πνεύμα, που αποτελεί ένα αντιφατικό αμάλγαμα «εξαρτημένου πατριωτισμού» και «εξαρτημένου διεθνισμού», με κοινούς παρονομαστές τον λαϊκισμό, τον κοσμοπολιτισμό και την μεταπρατική ιδεολογία, που συνοψίζεται πρακτικά έως σήμερα στην θεωρητική και πρακτική αποδοχή της πρωτοκαθεδρίας των διεθνών κέντρων, που επίμονα μας προπαγανδίζουν οι ψοφοδεείς επαρχιώτες μικροευρωπαίοι, επίγονοι των ρωσοαγγλογάλλων.
Αυτό είναι ένα αποφασιστικό ζητούμενο με βάση την υπάρχουσα κατάσταση και τους υπάρχοντες συσχετισμούς και έχει κατά καιρούς ασκηθεί προς την μια ή την άλλη κατεύθυνση.
Γιατί τα γεγονότα είναι σαν τις πρόκες αιχμηρά. Κάποιος έστειλε μια μεραρχία στην Κύπρο και κάποιος άλλος την γύρισε πίσω. Κάποιος πέταξε στο καλάθι των αχρήστων το τερατούργημα Ανάν και κάποιος άλλος ψάχνει τώρα στα σκουπίδια να το νεκραναστήσει.

[ΑΝΤΥΠΑΣ]

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:
http://paideia-gr.blogspot.com/2009/04/blog-post_1834.html



Είναι πολλά τα λεφτά, Τάσσο...

Επειδή πολλά λαμόγια μιλούν για μόνο 75% του ΌΧΙ στο σχέδιο Ανάν, υπενθυμίζουμε τα χρήματα που έριξαν οι ΗΠΑ για την υποστήριξη του ναι. Και παρόλα αυτά, ούτε στο 25% δεν το έφτασαν. Το κείμενο που ακολουθεί αναρτήθηκε στο οραμάπολις έξι περίπου μήνες πριν το θάνατο του Τάσσου Παπαδόπουλου. Επειδή όμως προσωπικότητες σαν και αυτόν μένουν στη συλλογική μνήμη αθάνατες, διατηρούμε την αρχική του μορφή:

Παραφράζοντας την παροιμιώδη πλέον φράση του Καλογήρου στην ελληνική ταινία με τον Κούρκουλο, που πάει να τον σκοτώσει και ο τελευταίος τον ρωτάει "Κι εσύ Μαύρε;"
για να πάρει την απάντηση "Είναι πολλά τα λεφτά Άρη", βρισκόμαστε στην απάντηση που θα έδιδαν στον πρόεδρο Παπαδόπουλο, όλοι οι υποστηρικτές του σχεδίου Ανάν, αν ήταν ειλικρινείς.

Όπως αποδεικνύει το άρθρο στην εφημερίδα "Έθνος" στις 3 Αυγούστου 2008 οι ΗΠΑ έριξαν πολύ χρήμα...
σε Κύπρο (και Ελλάδα για να αγοράσουν συνειδήσεις και να στρέψουν το κλίμα προς το "ναι" στο σχέδιο Ανάν. Μήπως άραγε συνέχισαν, και αφού δεν πέτυχαν στο "ναι" τάιζαν τα λαμόγια μέχρι να ρίξουν τουλάχιστον τον Παπαδόπουλο;

Η παραπάνω είδηση αποτελεί δικαίωση όσων πιστεύουν πως οι διεθνείς εξελίξεις και τα πολιτικά πράγματα εν γένει δεν προχωρούν πάντα, όπως γίνεται γνωστό. Υπάρχουν πολλές υπόγειες διαδρομές και συχνά σχεδιάζονται ενέργειες που προσεγγίζουν στη συνωμοσία. Πού είναι λοιπόν σήμερα. όσοι μέμφονται αυτούς που κοιτάζουν πίσω από τα φαινόμενα, ως συνωμοσιολόγους; Αλλά πώς να μιλήσουν, αφού ήταν οι ίδιοι που στήριξαν το σχέδιο Ανάν!

Η είδηση αυτή μάλλον παραπέρασε στα ψιλά όλων των Μέσων! Ακόμη και στα μπλόγκς! Δεν είναι λίγο περίεργο αυτό; Μήπως η Αμερική ρίχνει και σε μπλόγκερς; Πώς είναι δυνατόν κανείς να μην ασχολείται με ένα τόσο καίριο όχι μόνο για τα εθνικά θέματα ζήτημα αλλά και για την ίδια την υπόσταση της δημοκρατίας μας;

Αλλά όπως είπαμε: Είναι πολλά τα λεφτά, Τάσσο...

[Κλασσικοπερίπτωσις]

http://klasikoperiptosi.blogspot.com/2009/04/24-1944-24-200460.html

24 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1944-24 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2004:60 ΧΡΟΝΙΑ ΤΑΞΙΔΕΨΑΝ ΟΙ ΣΤΑΧΤΕΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΠΥΡΓΟΥΣ ΤΗΣ ΚΟΖΑΝΗΣ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ

24 Απριλίου του 1944 . Ο στρατός της "Νέας Τάξης" του Χίτλερ μπαίνει στο χωριό "Πύργοι" και καίει ζωντανούς 350 κατοίκους χωρίς καμία εξαίρεση. Μετά βάζει φωτιά και καίει όλο το χωριό. Αυτή ήταν η τιμωρία εκείνων που "δεν συνεμορφώθησαν προς τας υποδείξεις" και είπαν ξανά "όχι" στην υποτέλεια και τη σκλαβιά.

"Μαρτυρικό χωριό" ανακηρύχθηκαν χρόνια μετά οι "Πύργοι" της Κοζάνης ,θυμίζοντας σε όλους μας πόσο όμορφα τοποθετεί η Ελληνική γλώσσα με απλότητα και διαύγεια την αξία μιας θυσίας εκεί που πρέπει. Μαρτυρικό το χωριό και δίκαια, διότι με τη θυσία τους έδωσαν σε όλο τον κόσμο την "καλή μαρτυρία" της πίστης στην Ελευθερία και στο αυτεξούσιο του ανθρώπινου προσώπου.
Οι στάχτες από τα καμμένα κορμιά εκείνων των μαρτύρων ταξίδεψαν 60 χρόνια και στις 24 Απριλίου του 2004 έφτασαν σε ένα άλλο μαρτυρικό τόπο ,αυτόν της Κύπρου όπου ξανάγιναν φωτιά και έκαψαν τα σχέδια της σημερινής "Νέας Τάξης" η οποία μέσω της πρότασης Ανάν θέλησε να πάρει την ελευθερία των Κυπρίων με τη δική τους συναίνεση.
Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος που προκάλεσε ο συγχωρεμένος Τάσσος Παπαδόπουλος
ήταν άλλη μια μαρτυρία του λαού ότι προτιμά την αληθινή ελεύθερη ζωή απο την επιβίωση του ραγιά.
Δεν θα έβρισκα πιο ταιριαστό επίλογο ,από την αναφορά του Πέρση στρατηγού στο αφεντικό του Μαρδόνιο για τους Έλληνες (480π.χ), την οποία αφιερώνω εξαιρετικά στούς σημερινούς εραστές της λήθης και της κυρτωμένης επιβίωσης:
Παπαί, Μαρδόνιε, κοίους επ' άνδρας ήγαγες μαχησομένους ημέας, οί ου περί χρημάτων τον αγώνα ποιούνται, αλλά περί αρετής.

**************************************************
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΟ ΑΡΘΡΟ ΤΟΥ ΔΑΣΚΑΛΟΥ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΥ ΣΤΑΘΗ ΤΑΞΙΔΗ ΓΙΑ ΤΟ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ ΤΩΝ ΠΥΡΓΩΝ

...Οι Γερμανοί από το Αμύνταιο, με επικεφαλής αξιωματικούς της Γκεστάπο και καθοδηγούμενοι από ομάδα ντόπιων συνεργατών τους από παρακείμενο χωριό, μπήκαν στην Κάτω Συνοικία, ενώ άλλη ομάδα Γερμανών από την Πτολεμαΐδα είχε ήδη εισβάλλει, ταυτόχρονα με την πρώτη, στην Μεσαία και την Άνω Συνοικία.
Το τι επακολούθησε είναι αδύνατο να περιγραφεί. Αδύνατο να το χωρέσει ανθρώπου νους το τι έκανε «άνθρωπος» σε άνθρωπο. Οι ζοφερές σκηνές της Κόλασης ωχριούν μπροστά στη φρίκη που εκτυλίσσεται σε κάθε γωνιά του χωριού!!!
Η μεσαία συνοικία δοκίμασε ανείπωτη συμφορά. Μέσα στους αχυρώνες της έγιναν παρανάλωμα της φωτιάς εκατόν ογδόντα άνθρωποι. Διακόσια μέτρα από εδώ ξεσκίζουν την κοιλιά της Σοφίας Γκέσιου, που γέννησε μόλις την προηγούμενη μέρα, αφού πρώτα σκότωσαν μπροστά στα μάτια της τα δίδυμα μωρά και τον άντρα της.
Οι Γερμανοί χτενίζουν τις υπερκείμενες πλαγιές του Βερμίου, ξετρυπώνοντας από τις σπηλιές, τις λόχμες και τα λαγούμια, όπου είχαν καταφύγει για να σωθούν, 95 ανθρώπους από την Άνω Συνοικία. Τους συγκέντρωσαν κάτω από τη Μεγάλη Πέτρα και εν ψυχρώ τους εκτέλεσαν.
Στη συνοικία των Σεβαστιανών σκοτώνουν τριάντα γυναικόπαιδα, ξεκληρίζοντας την οικογένεια Φωτιάδη. Η Άννα Κοσμίδου προσπαθεί μάταια να προστατέψει τα πέντε παιδιά της μέσα στα φορέματά της. Η ίδια ημιθανής, σώζεται με εννέα τραύματα από το σωρό των νεκρών.
Ο Περικλής Μελκόπουλος είχε χωθεί με τη γυναίκα του και τα τέσσερα παιδιά του σε μια κρυψώνα. Το κλάμα του μικρότερου παιδιού, τους πρόδωσε. Ο γερμανός στρατιώτης που τους βρήκε δεν τους εκτέλεσε και με νοήματα τους έδωσε να καταλάβουν πως πρέπει να σκοτώσουν το μικρό για να μην τους εντοπίσουν τα Ες-Ες. Οι γονείς αρνήθηκαν και η οικογένεια σώθηκε. Μέσα στη βαρβαρότητα και μια χριστιανική πράξη, μια εξαίρεση από τον κανόνα, ευτυχώς…
Εν τω μεταξύ στην Κάτω Συνοικία, πυροβολώντας αδιάκριτα όποιον προσπαθούσε να ξεφύγει, έμπαιναν μέσα στα σπίτια και οδηγούσαν τους ανθρώπους στο χώρο κοντά στην εκκλησία της Παναγίας, όπου βρισκόταν το νεκροταφείο της Συνοικίας. Αφού συγκέντρωσαν όλους τους κατοίκους, τους έβαλαν στη σειρά και έστησαν τα πολυβόλα. Τρόπος να το σκάσει κανείς δεν υπήρχε μήτε δυνατότητα καμιά. Ωστόσο δεν έλειψαν και εκείνοι που αρνήθηκαν να δεχτούν το θάνατο με σταυρωμένα χέρια, όσο κι αν οι πιθανότητες σωτηρίας ήταν περιορισμένες. Ξεχύθηκαν στο ρέμα σε μια απέλπιδα προσπάθεια με μάταιο αποτέλεσμα. Το παρακείμενο ρέμα και οι κοντινές πλαγιές γέμισαν με νεκρούς. Οι υπόλοιποι μπροστά στα στημένα πολυβόλα περίμεναν ανήμποροι το θάνατο.
Ξαφνικά και ενώ όλα ήταν έτοιμα για την ολοκλήρωση της απάνθρωπης πράξης ένας γερμανός μοτοσικλετιστής έφερε τη διαταγή για τη μεταφορά των επιζώντων στα Χάνια της Πτολεμαΐδας. Εδώ σκοτώνουν τη δασκάλα Αναστασία Σιούλη, το νεαρό Κώστα Βερβέρη καθώς και άλλα μέλη των εαμικών αντιστασιακών οργανώσεων, αφού πρώτα τους βασάνισαν φρικτά και τους υποχρέωσαν να σκάψουν τους τάφους τους.
Το χωριό παραδόθηκε στις φλόγες. Καταστράφηκε… Ερειπώθηκε… Δεν έμεινε πέτρα πάνω σε πέτρα. Δεν απόμεινε ούτε ένα δείγμα από τα μακεδονικού τύπου αρχοντικά με το σαχνισί που διέθετε. Λίγο προτού πυρποληθεί, οι συνεργάτες των Γερμανών λαφυραγώγησαν τις περιουσίες των κατοίκων του, μεταφέροντας στο χωριό τους ακόμα και τις προίκες των ανύπαντρων κοριτσιών.
Η ύβρις όμως-με την αρχαιοελληνική της σημασία-δεν ολοκληρώθηκε, αφού οι νεκροί μας έμειναν άταφοι, βορά στα άγρια θηρία. Μετά από 10 μέρες και πλέον, εκλιπαρώντας την άδεια από τον κατακτητή, δειλά-δειλά επέστρεψαν επιζήσαντες για να επιτελέσουν το θλιβερό καθήκον.
Σύμφωνα με μαρτυρία της Κατίνας Τουφεξή, που συνόδεψε τον πατέρα της για το σκοπό αυτό, «η μυρωδιά καμένης ανθρώπινης σάρκας ήταν έντονη μέσα στα ερείπια και τα αποκαΐδια». Η εικόνα αυτή χαράχτηκε έντονα στη μνήμη της νεαρής κοπέλας, που τραυματισμένη ψυχικά δεν ξαναπάτησε το πόδι της στο χωριό. Όσοι νεκροί βρέθηκαν-πολλοί από αυτούς χωρίς να αναγνωριστούν-θάφτηκαν σε ομαδικούς τάφους.
Ο τελικός απολογισμός του ολοκαυτώματος καταμετρά 341 νεκρούς. Ο αριθμός αυτός εκτιμάται ότι είναι ακόμα μεγαλύτερος. Η ολοσχερής καταστροφή των αρχείων της κοινότητας και η μη επιστροφή έκτοτε στο χωριό κάποιων οικογενειών καθιστά εξαιρετικά δύσκολη την εξακρίβωση του τελικού αριθμού των θυμάτων.
Ο πόλεμος τελείωσε, οι κάτοικοι σιγά-σιγά επέστρεψαν στο χωριό-όχι όλοι αφού πολλοί τραυματισμένοι ψυχικά δε θέλησαν να ξαναγυρίσουν. Το 1951 που μετρήθηκαν βρέθηκαν μόνον 978, πολλοί λίγοι, αφού οι μισοί …έλειπαν. Ακολούθησαν και άλλα δεινά, αυτά που επιφύλαξε στον τόπο Εμφύλιος.
Προϊόντος του χρόνου η ζωή άρχισε να βρίσκει τους κανονικούς της ρυθμούς μα «τίποτε δεν ήταν όπως και πρώτα, τίποτε δεν ήταν όπως παλιά».
Οι κάτοικοι του χωριού ανασκουμπώθηκαν. Σήκωσαν αποφασιστικά τα μανίκια τους και δούλεψαν απαράμιλλα. Τα παιδιά που σώθηκαν έπρεπε να ζήσουν. Το ένστικτο της αυτοσυντήρησης και της επιβίωσης, κατά κύριο λόγο, ήταν αυτό που τους έκανε να αντέξουν τον πρώτο καιρό. Αδάμαστη κι ακατάβλητη η ψυχή τους δεν το βάζει κάτω. Δεν παραδέχεται καμία ήττα. Γιατί η ήττα δεν αποτελεί εξωτερικό γεγονός. Αποτελεί, κατ’ εξοχήν, εσωτερικό ψυχικό γεγονός. Και δεν υπάρχει όταν δεν γίνεται αποδεκτή από την ψυχή4.
Κι έγινε η απόγνωσή τους ελπίδα κι απαντοχή, ο πόνος και το δάκρυ τους παρηγοριά και προσμονή, η πίκρα τους δύναμη και κουράγιο, το μοιρολόγι τους τραγούδι. Και τραγούδησαν μαζί Πόντιοι και Ντόπιοι τα τραγούδια και τους σκοπούς τους. Τη μια φορά το «Μήλο μου κόκκινο», την άλλη το «Σεράντα μήλα κόκκινα σ’ έναν μαντήλ’ δεμένα». Τραγούδησαν, γιατί ο ιδρώτας τους που πότισε τη αιματοβαμμένη τους γη, την έκανε να βλαστήσει και να καρπίσει. Έδωσε πλούσιους καρπούς. Μήλα ολοκόκκινα, μήλα πράσινα, κάθε λογής και ποικιλίας, εκλεκτής ποιότητας μήλα, από τα καλύτερα της χώρας μας, επιβραβεύοντας έτσι τους κόπους των κατοίκων. Το σπουδαιότερο όμως είναι που βλάστησαν και θαλερά κλαδιά στο δέντρο της ζωής. Γεννήθηκαν παιδιά και ξαναγέμισε το σχολείο και οι δρόμοι του χωριού με χαρούμενες παιδικές φωνές και οι ψυχές των χαροκαμένων με ελπίδα για ζωή.
Σήμερα, εξήντα πέντε χρόνια μετά το τραγικό τραγικό αυτό γεγονός που σημάδεψε τον τόπο, οι Πύργοι αποτελούν μια οικονομικά ευημερούσα κοινότητα χιλίων κατοίκων. Η δυναμική και εκτεταμένη μηλοκαλλιέργεια, τα στάνταρτ παραγωγής5 της οποίας αγγίζουν τα αντίστοιχα ιταλικά, και οι εργαζόμενοι κάτοικοί της στα εργοστάσια της ΔΕΗ, συγκράτησαν τον πληθυσμό στον τόπο, ανεβάζοντας το βιοτικό του επίπεδο.
Όμως ο άνθρωπος «ου μόνον επ’ άρτον ζήσεται» και χρέος ιερό επιτάσσει στους απογόνους των θυμάτων του ολοκαυτώματος των Πύργων τη γνωστοποίηση του στο πανελλήνιο, τη μεταλαμπάδευση της μνήμης του στις επερχόμενες γενιές. Γιατί κατά πως λέει ο ποιητής Κωστής Παλαμάς:
Χρωστάμε σε όλους όσους ήρθαν, πέρασαν
θα έρθουν, θα περάσουν
κριτές θα μας δικάσουν
οι αγέννητοι, οι νεκροί.
Η μνήμη του παρελθόντος είναι αυτή που δίνει νόημα, συνοχή και περιεχόμενο στη ζωή και την ύπαρξη μας. Γιατί η μνήμη δεν είναι μόνο ο χρονικογράφος των περασμένων βιωμάτων μας, αλλά και ο προσωπικός μας χρόνος όπου αγκυροβολούν οι εμπειρίες μας6.
Δεν συντρέχει όμως κανένας λόγος να στηθεί μια λατρεία της μνήμης για τη μνήμη. Γιατί η ιεροποίηση της μνήμης είναι ένας από τους τρόπους που την καθιστούν στείρα7 και επικίνδυνη. Η μνήμη, λοιπόν, ας καταστεί οδηγός μας στον αγώνα ενάντια στον νεοναζισμό, στον ολοκληρωτισμό, στην παγκοσμιοποίηση, στην αφομοίωση. Είναι απαραίτητη η μνήμη στον αγώνα για την αποφυγή τραγικών γεγονότων. Για να μην ξαναγνωρίσει η ανθρωπότητα καταστροφικούς πολέμους, γενοκτονίες, σφαγές, ολοκαυτώματα, ολοκληρωτισμούς, πρέπει να θυμάται τις γενεσιουργούς τους αιτίες. Να θυμάται και να αγωνίζεται για να τις αποφεύγει…
(http://www.omikron.tv/magazine/index.php/afieromata/285-2008-09-08-18-56-55)