O Σεφέρης για το Μακρυγιάννη

[Ροβεσπιέρος]

O Σεφέρης για το Μακρυγιάννη: «Αν ο Μακρυγιάννης μάθαινε γράμματα…»

Από τον «Τρέλλο-Γιάννη»:
http://trelogiannis.blogspot.com/2010/02/blog-post_8616.html



Αν ο Μακρυγιάννης μάθαινε γράμματα την εποχή εκείνη, πολύ φοβούμαι πως θα έπρεπε να απαρνηθεί τον εαυτό του, γιατί την παιδεία την κρατούσαν στα χέρια τους οι «τροπαιούχοι του άδειου λόγου», καθώς είπε ο ποιητής, που δεν έλειψαν ακόμη.

Δεν επαινώ τον Μακρυγιάννη γιατί δεν έμαθε γράμματα, αλλά δοξάζω τον πανάγαθο Θεό που δεν του έδωσε τα μέσα να τα μάθει.

Γιατί αν είχε πάει σε δάσκαλο, θα είχαμε ίσως πολλές φορές τον όγκο των Απομνημονευμάτων σε μια γλώσσα, όλο κουδουνίσματα και κορδακισμούς· θα είχαμε ίσως περισσότερες πληροφορίες για τα ιστορικά των χρόνων εκείνων, θα είχαμε ίσως ένα Σούτσο της πεζογραφίας, αλλά αυτή την αστέρευτη πηγή ζωής, που είναι το βιβλίο του Μακρυγιάννη, δε θα την είχαμε. Και θα ήταν μεγάλο κρίμα.

Γιατί έτσι όπως μας φανερώνεται ο Μακρυγιάννης, βλέπουμε ολοκάθαρα πως αν και αγράμματος, δεν ήταν διόλου ένας ορεσίβιος ακαλλιέργητος βάρβαρος. Ήταν ακριβώς το εναντίον: ήταν μια από τις πιο μορφωμένες ψυχές του ελληνισμού. Και η μόρφωση, η παιδεία που δηλώνει ο Μακρυγιάννης, δεν είναι κάτι ξέχωρο ή αποσπασματικά δικό του· είναι το κοινό χτήμα, η ψυχική περιουσία μιας φυλής, παραδομένη για αιώνες και χιλιετίες, από γενιά σε γενιά, από ευαισθησία σε ευαισθησία· κατατρεγμένη και πάντα ζωντανή, αγνοημένη και πάντα παρούσα -είναι το κοινό χτήμα της μεγάλης λαϊκής παράδοσης του Γένους. Είναι η υπόσταση, ακριβώς, αυτού του πολιτισμού, αυτής της διαμορφωμένης ενέργειας, που έπλασε τους ανθρώπους και το λαό που αποφάσισε να ζήσει ελεύθερος ή να πεθάνει στα ‘21.

Γι’αυτό η λαϊκή μας παράδοση είναι τόσο σπουδαία.

Γιώργος Σεφέρης

Σχόλιο δικό μας:
Ακριβώς γιατί η πραγματική μόρφωση δεν είναι η ακαδημαϊκή γνώση: Αυτή είναι η «παραμόρφωση» της Μόρφωσης.
Μόρφωση δεν είναι η παραγωγή και η κατανάλωση βιβλίων και όλων εκείνων των «προϊόντων» της εκπαιδευτικής εξουσίας.
ΜΟΡΦΩΣΗ είναι όλα τα σύμβολα της ταυτότητας και της μαζικής μνήμης: Οι μαρτυρίες αυτού που είμαστε, οι προφητείες της φαντασίας, οι καταγγελίες ενάντια σε αυτό που μας εμποδίζει να είμαστε και να υπάρχουμε…

_________________
«Οι Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης μέσα
σε καπιταλιστικό καθεστώς, είτε είναι απραγματοποίητες,
είτε είναι αντιδραστικές»(Λένιν)

[Βήχος Χαράλαμπος]

απομνημονεύματα Μακρυγιάννη
_________________
http://apolitikokafeneio.com/
http://mousikokafeneio.com/

[Ροβεσπιέρος]

Η μόρφωση και τα σχολεία «λαιμητόμος»
Από το τεύχος-12, Δεκέμβριος 2006



ΥΠΑΡΧΕΙ η σύγχυση: Μορφωμένος θεωρείται ο εγγράμματος, αυτός που έχει σπουδάσει.

Αυτή η αντίληψη, που περιφρουρεί τα στεγανά της ελίτ, περιορίζει τη μόρφωση στην παραγωγή και στην κατανάλωση ευρυμάθειας, βιβλίων, άρθρων, πινάκων, κινηματογραφικών ταινιών κ.λ.π.

Φυσικά η μόρφωση είναι όλα τα σύμβολα ταυτότητας και μαζικής μνήμης: οι μαρτυρίες αυτού που είμαστε, οι προφητείες της φαντασίας, οι καταγγελίες ενάντια σ’ αυτό που μας εμποδίζει να είμαστε και να υπάρχουμε.

Είμαι μορφωμένος σημαίνει πως μπορώ να κατανοήσω με τις γνώσεις και την εμπειρία αυτό που διαδραματίζεται μπροστά μου.

Ο μορφωμένος (όχι απλώς ο εγγράμματος) δεν είναι παθητικός δέκτης, αλλά ενεργητικός πομπός. Ξεσκεπάζει και καταγγέλλει τη νόθα μόρφωση: τα ψέματα της Ιστορίας που μας διδάσκουν, τους ελιγμούς των πολυεθνικών που πουλάνε αυτοκίνητα και ιδεολογία, το σύστημα των αξιών που εκθειάζει τα πράγματα και υποτιμά τους ανθρώπους, το βρώμικο παιχνίδι του χρήματος και της κατανάλωσης, που κάνει τα άτομα να εκμεταλλεύονται το ένα το άλλο και να συντρίβει το ένα το άλλο...

Κατά παράδοξο τρόπο, η νοθεία της μόρφωσης αρχίζει από το σχολείο με τη διαδικασία της ανάγνωσης. Κατά τη διαδικασία αυτή, καταργείται η διαλεκτική και η δημιουργική εμπειρία του διαβάσματος.

Το διάβασμα για κάθε άνθρωπο, ιδιαίτερα για το παιδί είναι εμπειρία: εμπειρία που δημιουργείται ανάμεσα στον αναγνώστη και το κείμενο, διαφορετική σε κάθε άνθρωπο. Διαβάζω σημαίνει μια ενέργεια στην οποία ο συγκεκριμένος αναγνώστης έχει να παίξει ένα ρόλο τόσο σημαντικό όσο και το κείμενο. Το διάβασμα είναι ένας διάλογος ανάμεσα στη φαντασία και σ’ αυτόν που ο φορέας του είναι το κείμενο, μέσω της αφήγησης, των προσώπων και του ύφους.

Το βιβλίο, όπως λέει ο Ουμπέρτο Έκο, «δεν είναι μόνο υπόθεση κουλτούρας. Είναι και υπόθεση πολιτικής αγωγής. Πρόκειται ουσιαστικά για μια μάχη, που θα κρίνει το αν οι πολίτες σκέφτονται με βάση αυτό που διαβάζουν, δηλαδή με το μυαλό τους, ή μόνο με τα μάτια τους, δηλαδή με βάση τα τηλεοπτικά σποτ».

Κατά τη διαδικασία της σχολικής ανάγνωσης δεν καταστρέφεται μόνο η διαφορετικότητα της εμπειρίας για κάθε παιδί, αλλά υποκαθίσταται το διάβασμα με το «μυαλό» και τη φαντασία από το διάβασμα με τα «μάτια»: την παπαγαλία και τη φωτογραφική αποστήθιση. Στη σχολική διαδικασία της ανάγνωσης οι σχέσεις μεταξύ των λέξεων και των πραγμάτων γίνονται απλές και γραμμικές. Στην ουσία, όμως, μυστηριώδεις και ασυνάρτητες, ώστε οι λέξεις να υποκαθιστούν τα πράγματα.

Η διδασκαλία γίνεται, σε μεγάλο βαθμό, σαν μια αφηρημένη αναπαράσταση της γλώσσας, που το παιδί τη γνωρίζει ήδη ακουστικά. Η ενότητα σκέψης και λέξης διασπάται. Οι συσχετίσεις που έχει κάνει το παιδί ήδη διαισθητικά, σβήνονται. Οι λέξεις υψώνονται σε αυθύπαρκτες οντότητες, αφυδατώνονται από σκέψη και μετατρέπονται σε σκιές, σε νεκρές λέξεις. Και, όπως λέει ο ποιητής, «άσχημα, σαν μέλισσες σε άδειο πανέρι, μυρίζουν οι νεκρές λέξεις».

Με μια τέτοια διαδικασία διδασκαλίας, κατά την οποία η ενότητα νόησης και γλώσσας καταστρέφεται (η λέξη δεν ενσαρκώνει εμπειρία και σκέψη), το παιδί αναγκάζεται να αναθεωρήσει αυτά που ξέρει και να ξαναψηλαφίσει την ξώπετση γνώση.

Η γεωγραφία περιορίζεται σε έναν κατάλογο από ονόματα, πρωτεύουσες και προϊόντα, η Ιστορία σε μια γραμμική διαδοχή χρονολογιών και γεγονότων, η λογοτεχνία σε μια χρονολογική κατάταξη των καλύτερων ιδεών που διατύπωσε, με τον καλύτερο τρόπο, ο άνθρωπος. Τίποτε για τα συστήματα των πεποιθήσεων που κρύβονται κάτω απ’ αυτές τις φράσεις, τίποτα για την αντίληψη και την πραγματικότητα που βιώνει το παιδί, τίποτα για το τι διαδίδεται και διδάσκεται από πνεύμα σε πνεύμα.

ΣΗΜΕΡΑ το σχολείο δεν αποτελεί μόνο τη μήτρα της νόθας μόρφωσης. Τείνει σε μια ολοκληρωτική βιομηχανοποίηση, χειραγωγημένο άμεσα από τους νόμους της καπιταλιστικής αγοράς. Η φιλοσοφία της σύγχρονης εκπαιδευτικής πολιτικής συνοψίζεται στις λέξεις:
Ανταγωνισμός, αποδοτικότητα, μέτρηση, ρεκόρ (βαθμοί).

Το σχολείο έχει μεταβληθεί σε «Ιερά Εξέταση», σε ένα σύστημα εξοντωτικής και άκρως ανταγωνιστικής «επιλογής των ειδών», αποκλεισμού και κατασκευής ισοπεδωμένων και πειθαρχημένων υπηρετών στις πολυπολιτισμικές και κοσμοπολίτικες «αξίες» της παγκόσμιας καπιταλιστικής αγοράς.

Συνεπώς, φαντάζει σαν κακόγουστο αστείο, να μιλάμε σήμερα για μόρφωση, «ελεύθερο πνεύμα», εμπεδωμένη γνώση, δημοκρατική και εθνική Παιδεία!

Οι «μεταρρυθμίσεις» των κυβερνητικών εντολοδόχων και μεταπρατών των ιμπεριαλιστικών συμφερόντων και των νεοταξικών ιδεών, είναι «αντιμεταρρυθμίσεις».

Είναι απορρύθμιση και των υπολειμμάτων αυτής της εθνικής αστικής εκπαίδευσης. Είναι ένα διπλό έγκλημα: Από τη μια προωθούν την ανόθευτη διαιώνιση της κυριαρχίας του χρήματος και από την άλλη τη ζούγκλα και τα διχαστικά «γκέτο» της πολυπολιτισμικότητας.


_________________
«Οι Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης μέσα
σε καπιταλιστικό καθεστώς, είτε είναι απραγματοποίητες,
είτε είναι αντιδραστικές»(Λένιν)

[ΘΑΛΕΙΑ]

Κανένα όπλο δεν είναι τόσο δυνατό όσο η μνήμη

«Μόνο για τον άνθρωπο που έχει μέσα του το πάθος για το μέλλον,
η ιδέα του παρελθόντος αποκτά περιεχόμενο και αξία»
Πολ Βαλερί




Η δημιουργική δραστηριότητα του ιστορικού ανθρώπου, γενικά μιλώντας, είναι κληρονομική. Κάθε τι το καινούργιο στηρίζεται στο παλιό. Το παρόν και το μέλλον συνδέονται και στηρίζονται στο παρελθόν. Γι αυτό, όπως πολύ ορθά επισημαίνει ο Γκράμσι, «αποδοκιμάζει κανείς το παρελθόν για να μην υπολογίσει το καθήκον του παρόντος».

Βεβαίως αυτή η διαδοχή από το παρελθόν στο παρόν και το μέλλον, από το παλαιό στο καινούργιο είναι διαλεκτική, δηλαδή αποκαλύπτεται διαμέσου εσωτερικών απώσεων και ρήξεων.

Για όσους λοιπόν αγωνίζονται να αλλάξουν τον κόσμο, όσοι έχουν «μέσα τους το πάθος για το μέλλον» η Ιστορία, οι παραδόσεις και οι μνήμες αποκτούν «περιεχόμενο και αξία».

Αυτοί που θέλουν να σβήσουν την Ιστορία, να σιδερώσουν τις μνήμες και να «τσαλακώσουν» τις παραδόσεις είναι οι κήρυκες και οι απολογητές του «υπάρχοντος ύπνου».

Κάθε εξουσία αγωνίζεται για την αποκοπή του κοινωνικού και ιστορικού κυκλώματος και την επιβολή μιας πάγιας κατάστασης: τη διαιώνιση του υπάρχοντος.

Η πλανητική εξουσία, σήμερα περισσότερο από ποτέ άλλοτε, δεν θέλει καμιά ταυτότητα συλλογικότητας, καμιά ταυτότητα εθνική ή θρησκευτική, καμιά ταυτότητα ιστορικής μνήμης. Γι αυτό η Νέα Τάξη επιχειρεί να «καταργήσει» την Ιστορία, να αποσπάσει τον άνθρωπο από την ιστορικότητά του (το παρελθόν του).

Η Ιστορία είναι επικίνδυνη για τους δυνάστες του κόσμου. Και είναι επικίνδυνη γιατί προϋποθέτει βίωμα και πραγμάτωση της συνοχής του γίγνεσθαι. Είναι δηλαδή συλλογική διαδικασία. Αυτός που «έχει μια ιστορία» έχει σχέση με το γίγνεσθαι, που σημαίνει ότι είναι και ικανός να δημιουργήσει ιστορία, δηλαδή να αλλάξει τον κόσμο.

Η κοσμοπολίτικη αριστερά αποτελεί τον ιδεολογικό κριό της πλανητικής εξουσίας. Αγωνίζεται μανιακά ( με τρομοκρατικά λάβαρα τον «αντιεθνικισμό», τον «αντιρατσισμό» και εκείνο το νόθο τέκνο τα «ατομικά δικαιώματα») να αποσαθρώσει τον ιστορικό μας ιστό και να αφανίσει την ιστορική μας ταυτότητα: το παρελθόν.

Απουσιάζει παντελώς από αυτήν «το πάθος για το μέλλον».