Η ΕΥΤΥΧΙΑ ΤΗΣ ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΑΣ

[ΔΙΟΓΕΝΗΣ]

Η ΕΥΤΥΧΙΑ ΤΗΣ ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΑΣ



Το ιδιαιτερότατο συγκρότημα Λαμπράκη παρεχώρησε το, σχεδόν,ιδιόκτητο μικρό, αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου, στο γνωστότατο, ιδιαιτερότατο, νέο σκηνοθέτη κ.Μαυρίκιο για να παρουσιάσει, σε θεατρική μορφή, κάποιες ιδιαιτερότατες ποιητικές στιγμές του Γιάννη Ρίτσου.

Και αμέσως όλοι οι γνωστότατοι, ιδιαιτερότατοι, υπερασπιστές του είδους, έγραψαν ύμνους γα την ιδιαιτερότατη παράσταση και ιδιαιτέρως για την ιδιαιτερότατη ζωντανή σκηνή της ερωτικής συνεύρεσης δύο νέων αγοριών.

Θέλουμε να πιστεύουμε ότι κάποιοι γνήσιοι φίλοι του Ρίτσου θα παρέμβουν για να τονίσουν ότι οι ιδιαίτερες στιγμές ενός μεγάλου Ποιητή, όπως δήλωνε κι ο ίδιος, όταν διαβάζονται είναι απόσταγμα ψυχής όταν όμως δημοσιοποιούνται είναι χυδαία εικόνα.

Προτείνουμε να συνεχιστεί αυτή η ευτυχία της ιδιαιτερότητας, με θεατροποίηση των απόκρυφων κειμένων όλων των ιδιαιτερότατων δημιουργών μας, Καβάφη, Ταχτσή, Ιωάννου, Εμπειρίκου και άλλων πολλών.

Όπως έγινε και στο Ηρώδειο με το ειδικό αφιέρωμα στα τραγούδια τα εμπνευσμένα από την ιδιαιτερότητα των ουσιών, χασίς κλπ..

Χωρίς να έχει προηγηθεί ούτε ένα αφιέρωμα στις άλλες αμέτρητες πηγές έμπνευσης όλων των μεγάλων συνθετών μας. Την ξενητειά, τον έρωτα, τη θάλασσα, τη μάννα, τη φτώχεια, την ειρήνη, την Ελευθερία,τους αγώνες..

Μόνο με αυτό τον τρόπο θα ζήσουμε κι εμείς την ευτυχία των ιδιαιτεροτήτων και των ουσιών του ξέγνοιαστου σήμερα και θα απαλλαγούμε πια από τη βαρετή δυστυχία των ηρωισμών και των θυσιών της βασανισμένης πατρίδας μας.

Μόνο με αυτό τον τρόπο θα χτίσουμε ένα ευτυχισμένο μέλλον, σβήνοντας τις μνήμες μας.

Όπως σιγά-σιγά,σβήνουμε όλους τους μεγάλους δημιουργούς μας, που είχαν την ατυχία να μην έχουν καμιά ιδιαιτερότητα...

Και γιαυτό ακριβώς δεν χωράνε,τα τελευταία,μοντέρνα, χρόνια,ούτε σε μια γωνίτσα του Φεστιβάλ,του Εθνικού,του Ηρωδείου και της Επιδαύρου.

Το Σικελιανό, τον Καζαντζάκη,τον Παλαμά,το Σολωμό,το Ρώτα,το Χατζή,τον Πατατζή και τόσους άλλους, άνευ ιδιαιτεροτήτων ,φουκαράδες Έλληνες δημιουργούς.


29.7.09

[/size]

[Γιάννης Παπαμιχαήλ]

Η δουλική φιλοσοφία της «ιδιαιτερότητας»:
«Όλοι ίσοι, όλοι διαφορετικοί»


Η «ιδιαιτερότητα», σε μια εποχή που καλλιεργεί την εξατομίκευση και βαυκαλίζεται με τα «ατομικά δικαιώματα» (αλλά όχι, καθόλου με τα συλλογικά παρά μόνο αν η «συλλογικότητα» είναι μειονοτική και περιθωριακή, δηλαδή σαν προέκταση και πολλαπλασιασμός του ατόμου και των «ιδιαιτεροτήτων του), δεν είναι παρά το άλλο όνομα της «διαφορετικότητας», που αποτελεί την υπ’ αριθμόν μία αξία της εισαγόμενης, νεοφιλελεύθερης πολιτικής ηθικής.

«Όλοι ίσοι, όλοι διαφορετικοί»: Όπως πάντα «ίσοι μεταξύ τους και διαφορετικοί» ήταν όλοι οι δούλοι. Εκείνοι που προσπαθούν να δραπετεύσουν από τη συνθήκη της ζωής τους, κάνοντας συνήθως επίδειξη δουλικότητας στους αφέντες τους. Εκείνοι που κάποτε εξεγείρονται, αλλά δεν κάνουν επανάσταση και δεν αλλάζουν τη συλλογική τους μοίρα σχεδόν ποτέ.

Με μία εξαίρεση: Τους Μεσσήνιους είλωτες της Σπάρτης. Που ακριβώς δεν ήταν «διαφορετικοί», αλλά «όμοιοι» πολιτισμικά μεταξύ τους, με κοινή «εθνική συνείδηση», θα λέγαμε σήμερα.

Καλλιεργώντας, όμως, τη «διαφορετικότητα» και την «ιδιαιτερότητα» (μαζί με την καινοτομία, την πρωτοτυπία και τις άλλες ιδιότητες του καπιταλιστικού εμπορεύματος), είναι απολύτως φυσικό τα ατομικά δικαιώματα (στη διαφοροποίηση και στη διάκριση), να συναντήσουν κάπου το «διαφορετικό γούστο», την ιδιαίτερη σεξουαλική επιλογή, ακόμα και το «βίτσιο».

Έτσι, ακριβώς, η ατομική εξαίρεση αναδεικνύεται ως αξιακός κανόνας. Ομογενοποιείται, λοιπόν, στο πεδίο της ιδεολογίας, η «κοινωνία των διαφορετικών», υπό το πρίσμα ενός μωσαϊκού «ειδικών περιπτώσεων», που ζουν, συναντώνται, «επικοινωνούν» μεταξύ τους στο αέναο παρόν της «μεταμοντέρνας», όπως ονομάζεται, συνθήκης της ζωής τους.

Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, ότι η «διαφορετικότητα» είναι μία αξία που πρέπει να εγχαραχτεί στις συνειδήσεις των πολιτών.

Η χρήση του Θεάτρου της Επιδαύρου αποσκοπεί σε αυτήν την εγχάραξη, σε αυτήν τη «διδασκαλία».

Όπως ακριβώς έκαναν οι αρχαίες τραγωδίες, όταν απευθυνόντουσαν στις συνειδήσεις των τότε πραγματικών πολιτών-οπλιτών.

Μόνο που το περιεχόμενο της σημερινής «διδασκαλίας», παρά τον γελοίο χαρακτήρα του, εγχαράσσει σοβαρά και συστηματικά τη συνείδηση του δουλικού υπηκόου – του υπηκόου που είναι γεμάτος «ιδιαιτερότητες»…

[ΘΑΛΕΙΑ]

Δεν πρέπει να μένουμε απαθείς στη δολοφονία της σκέψης

Η γενική ισοπέδωση της Ιστορίας, των Ιδεών και των Αξιών, το μακάβριο αυτό προϊόν της δικτατορίας της αγοράς, δηλαδή του αχαλίνωτου εμπορευματικού καταναλωτισμού, δεν επέφερε μόνο μια τρομακτική σύγχυση, αλλά ισοπέδωσε δραματικά και κάθε κοινωνικό, πολιτικό και αισθητικό κριτήριο.

Σήμερα έχουμε φτάσει στο καθολικό ξεχαρβάλωμα της σκέψης και στην απόλυτη Βαβυλωνία. Έχουμε υπερβεί και αυτό το «δράμα» του «ατομικού» κριτηρίου. Φθάσαμε στη διάσπαση και του «ατομικού» στις «ιδιαιτερότητές» του!!!

Σήμερα η πλανητική καπιταλιστική αγορά (Νέα Τάξη) έχει αναγάγει σε θεότητα το «ιδιαίτερο», το «προσωπικό», το «βίτσιο», τη «διαστροφική νότα». Η ίδια η λογική του καπιταλιστικού ολοκληρωτισμού είναι που σκορπά την ΟΛΟΤΗΤΑ σε επιμέρους εμπορεύσιμα «τεμάχια», που «διασπά» το άτομο σε ανεξάρτητες «ίνες» και «χημικές ουσίες» και ανάγει την «ίνα» και το «μόριο» της διάσπασης σε ιδεολογία.

Αντιλαμβάνεται, συνεπώς, κανείς ότι μια τέτοια κατάσταση ισοπεδώνει τα πάντα: Την Ιστορία, τις κοινωνικές ολότητες, τις ιδεολογίες, την Τέχνη κάθε τι το συλλογικό, ακόμα και την ολότητα του ανθρώπου ως κοινωνική και ιστορική οντότητα. Συνακόλουθα ισοπεδώνει και κάθε μορφή επικοινωνίας μεταξύ των ανθρώπων, την «γλώσσα» των ανθρώπων, γιατί η «γλώσσα» δεν είναι απλώς ένας κώδικας τυπικών γραμματικών ή συντακτικών κανόνων, είναι ιστορική και κοινωνική πράξη.

Το σκόρπισμα της ολότητας, η διάσπαση του ανθρώπου σε «ιδιαιτερότητες», σε «ουσίες» και το χειρότερο η αυτονόμηση αυτών των «ουσιών» οδηγεί στην καταστροφή κάθε επικοινωνίας, σε μια εφιαλτική Βαβέλ. Γιατί όταν δεν μπορεί να αναχθεί το «ειδικό» στο «γενικό» δεν μπορεί να υπάρξει επαφή ανάμεσα στους ανθρώπους, ούτε σκέψη, ούτε Τέχνη.

Το «γεφύρι» ανάμεσα στους ανθρώπους δεν είναι το «ιδιαίτερο», αλλά το «κοινό». Δηλαδή αυτό που καθορίζεται στον άνθρωπο από τους πιο βαθείς και μόνιμους όρους που μοντελάρουν την «ψυχή» του: από τους ιστορικούς και κοινωνικούς όρους αγωγής, ύπαρξης, εργασίας και οργάνωσης.

Η ατομικότητα και οποιαδήποτε «ιδιαιτερότητα» «είναι μια εσώτερη συγχώνευση στοιχείων που υπάρχουν στη φυλή, στο έθνος, στην τάξη, παροδικών ή θεσμοθετημένων, και πραγματικά η ατομικότητα εκφράζεται στο μοναδικό χαρακτήρα αυτής της συγχώνευσης, στις αναλογίες αυτής της ψυχολογικής σύνθεσης» (Τρότσκι: «Λογοτεχνία και Επανάσταση»).

Το «κοινό», αυτό που συνδέει τους ανθρώπους, είναι το ιστορικό και κοινωνικό «Είναι» του ανθρώπου και όχι η «ιδιαιτερότητα» της ψυχολογικής σύνθεσης των στοιχείων αυτού του «Είναι». Είναι τα συλλογικά ιστορικά συστατικά που διαμορφώνουν την «ψυχή» του ανθρώπου και όχι η «μοναδικότητα» των αναλογιών της ψυχολογικής σύνθεσης αυτών των συστατικών.

Ένα από τα σπουδαιότερα καθήκοντα της κριτικής ενός καλλιτεχνικού έργου π.χ. είναι να αναλύσει την ατομικότητα του καλλιτέχνη (δηλαδή την τέχνη του) στα συστατικά της στοιχεία και να δείξει τη συνάφειά τους και όχι να τα σκορπίσει σε επιμέρους και ανεξάρτητες ψυχολογικές ιδιαιτερότητες. Με αυτό τον τρόπο η κριτική φέρνει τον καλλιτέχνη πιο κοντά στον αναγνώστη που έχει, κι αυτός, λίγο πολύ μια «μοναδική ψυχή», ανέκφραστη «καλλιτεχνικά», «ακαθόριστη», μα που δεν αντιπροσωπεύσει λιγότερο μια ένωση των ίδιων στοιχείων με αυτή του ποιητή.

Είναι αυτά τα ίδια στοιχεία που ενώνουν τον καλλιτέχνη με το λαό, που μας συγκινούν και αποτελούν τη βάση επικοινωνίας. Ακριβώς γιατί αυτά τα «κοινά» στοιχεία είναι που διαμορφώνουν τα κοινά αισθήματα και την ίδια γλώσσα. Και από δω απορρέει ο μεγάλος κοινωνικός ρόλος της Τέχνης, αυτός που οργώνει και οργανώνει τη λαϊκή συνείδηση, γίνεται, δηλαδή, καταλυτικός ιστορικός συντελεστής των κοινωνικών αγώνων…

Και είναι αυτή η δυναμική κοινωνική λειτουργία της Τέχνης που θέλουν να καταλύσουν κυριολεκτικά οι μηχανισμοί του καπιταλισμού και τα πολυεδρικά Ιερατεία τους. Γι’ αυτό δολοφονούν ανηλεώς κάθε ιστορικό, κοινωνικό και αισθητικό κριτήριο, με την καταστροφή της διαλεκτικής σχέσης του «γενικού» με το «ειδικό», του ανθρώπου με την ιστορία και την κοινωνία, της τέχνης με τη ζωή.

Γι’ αυτό ανάγουν το «ατομικό» και το «ιδιαίτερο» σε θεοποιημένο κριτήριο. Κάθε ένας έχει και το «κριτήριό» του, το «βίτσιο» του, την «ιδιαιτερότητά» του, όλα υποταγμένα στις βουλές των οικονομικών κηδεμόνων τους, στα «φέουδα» των κύκλων τους και των «προσωπικών» δεσμών…

Σήμερα αυτή η διάλυση των ιστορικών και κοινωνικών δεσμών έχει πάρει μορφές παράνοιας. Η «ιδιαιτερότητα» προωθείται συστηματικά, οργανωμένα και αφηνιασμένα από τα ισχυρά κέντρα εξουσίας, με αχαλίνωτες και γιγάντιες επιδοτήσεις, με πολύχρωμους χορηγούς και σπόνσορες του χρήματος.

Η αιχμή αυτού του εφιάλτη είναι η φαιά δικτατορία των ΜΜΕ και οι «νταβάδες» της τέχνης και της διανόησης…


Ιδιαίτερα αποκαλυπτική είναι η περίπτωση του Ρίτσου. Δεν δολοφονούν απλώς τον ποιητή, δεν τον εξευτελίζουν μόνο, αλλά τον χρησιμοποιούν για να διαπλάσουν τις «νέες» νοσηρές συνειδήσεις.

Γιαυτό ακριβώς το λόγο θεατροποίησαν,πρόβαλλαν σκανδαλωδώς και, τελικά, παρουσίασαν στη «δική» τους μικρή Επίδαυρο, ένα πολύ «ιδιαίτερο» και πολύ προσωπικό κείμενο του Γιάννη Ρίτσου.Και μόνον αυτή η φράση. ενός πολύ γνωστού δημοσιογράφου ( ΝΕΑ,27.7,σελ.22 και 30.7.09, σελ.20) τα λέει όλα.

Αντιγράφουμε αυτολεξεί:

" Από όλες τις εκδηλώσεις για το φετινό Έτος Ρίτσου, νομίζω πως η παράσταση "Το τερατώδες αριστούργημα", που σφράγισε και πύκνωσε όλη την ουσία του Γιάννη Ρίτσου ( κι ήταν λάθος να χαρακτηρισθεί "αυστηρώς ακατάλληλο"..), συνεισέφερε περισσότερο ένα όχημα για να Τον γνωρίσουμε καλύτερα "

Ώστε οι κάποιες στιγμές της ιδιαιτερότητάς του είναι όλη η ουσία του Ρίτσου;;Που σημαίνει ότι με τον Επιτάφιο και τη Ρωμιοσύνη, γνωρίζουμε κάποιο Ρίτσο πολύ μικρότερης σημασίας..;;!!



Το έργο του Ρίτσου είναι στενά δεμένο με τους αγώνες και τα οράματα της εποχής μας. Μέσα από αυτούς τους ιστορικούς αγώνες έχει ξεπηδήσει η ποίηση του Ρίτσου. Ο ίδιος ο ποιητής δεν παρέμεινε ποτέ θεατής. Και στον τελευταίο του στίχο διακρίνεις τον μαχόμενο άνθρωπο. Η ποίησή του είναι ξεχωριστή, αποτελεί μια αισιόδοξη φωνή μέσα στην κλαψιάρικη συμφωνία της παρακμιακής αστικής τέχνης, μια από τις μοναδικές προσπάθειες που αντίκριζαν τη ζωή σαν αδιάσπαστη ενότητα, που ένωναν το χθες με το σήμερα και οραματιζόταν το αύριο.

Σε όλο το έργο τού Ρίτσου διακρίνεις καθαρά την αγωνιώδη προσπάθεια να ανακαλύψει, μέσα από το χάος της καπιταλιστικής ζούγκλας, τα καινούρια τραγούδια στη χαρά, στη ζωή και στον έρωτα, σε όλα αυτά που ενώνουν τους ανθρώπους. Γι’ αυτό και αγαπήθηκε ο Ρίτσος. Μίλησε στην «ψυχή» μας και ταυτόχρονα η ποίησή του, παρά τις οποιεσδήποτε επιμέρους «ατέλειες», αποτελούσε ένα εγερτήριο σάλπισμα ή και κάποιες φορές λυπητερό παράπονο, αλλά πάντα τραγούδι ανθρώπινο.

Σήμερα, ήρθε και η δική του σειρά. Μπήκε και αυτός στο «στόχαστρο» των «νονών» των νεοταξικών ιερατείων. Δεν επιχειρείται απλώς η αφυδάτωση του έργου του από κάθε ιστορικό και κοινωνικό χυμό, αλλά η ολοκληρωτική αποδόμηση και του «συμβόλου», Ρίτσος.

Σβήνουν όλα τα χαρακτηριστικά της ποίησής του, απομονώνουν μια «ιδιαιτερότητά» του και την πλασάρουν σαν Ρίτσος.

Διπλός και συνειδητός ο στόχος:

α). Η απαξίωση του επαναστατικού του έργου και ο εξευτελισμός του στα μάτια του ελληνικού λαού που τον λάτρεψε.

β). Η χρησιμοποίησή του, με το να προβάλλουν με το κύρος του ποιητή, τις «νέες αξίες» της καπιταλιστικής σήψης και παρακμής: Τη θεοποίηση των «ιδιαιτεροτήτων» και των διαστροφικών νοσημάτων της αποσύνθεσης…

Πρέπει να αντιδράσουμε σε αυτό τον εφιάλτη των νέων ισοπεδωτικών ιδεολογημάτων της Νέας Τάξης. Σε αυτές τις πρακτικές ακρωτηριασμού και «βεβήλωσης» των μεγάλων μας καλλιτεχνών και δημιουργών.

Αν δεν αντιδράσουμε έγκαιρα,πολύ φοβάμαι ότι μας περιμένουν πολλοί τέτοιο ακρωτηριασμοί. Και όχι μόνο γνωστών μεγάλων δημιουργούν με τις γνωστές ιδιαιτερότητές τους..Θα προσπαθήσουν να "δολοφονήσουν" και πολλούς, (ακόμη και ζωντανούς..) μύθους της νεοελληνικής μας ιστορίας, που δεν είχαν καμιά "ιδιαιτερότητα"... Θα ψάξουν να βρουν κάποιες "αδύνατες", ανθρώπινες στιγμές τους, θα τις "τηλεθεατροποιήσουν", θα τις προβάλλουν από όλα τα ΜΜΕ τους και θα μας πείσουν ότι αυτή είταν η ΟΥΣΙΑ τους και όχι ΟΛΟ το πολυσήμαντο έργο τους. Από τον Κωστή Παλαμά, τον Άγγελο Σικελιανό,το Νίκο Καζαντζάκη και το Βασίλη το Ρώτα, μέχρι το Μανώλη το Γλέζο και το Μίκη το Θεοδωράκη..


Το ΚΚΕ, γιατί ακόμα δεν μιλάει γι’ αυτό το εμετικό κατασκεύασμα της Επιδαύρου;

[Γ. Παπαμιχαήλ]

Περνώντας λόγω διακοπών από τη Μονεμβασία, όπου η κουλτούρα του Ρίτσου είναι συνδεδεμένη με τον τόπο (ακόμα και αν μερικές φορές φολκλοροποιείται ο ποιητής και το έργο από τους ξενοδόχους του κάστρου της Μονεμβασιάς), διαπίστωσα ότι για την παρούσα διαπόμπευση στην Επίδαυρο της τεράστιας ποιητικής παρουσίας του Ρίτσου στο σύγχρονο ελληνικό πολιτισμό δεν μιλάει κανένας. Είναι θλιβερό!